Παραμένουν επιφυλακτικές οι αγορές έναντι της Ελλάδας

Το πακέτο στήριξης ύψους 110 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα έχει αποτύχει να περιορίσει το κόστος δανεισμού της χώρας, καθώς το επενδυτικό κοινό παραμένει επιφυλακτικό έναντι της ικανότητας της Ελλάδας να αποπληρώσει το χρέος της μετά την εκπνοή της στήριξης αυτής, επισημαίνει η οικονομική υπηρεσία Bloomberg σε σημερινό της δημοσίευμα.

«Η αγορά έχει σημαντικές επιφυλάξεις σχετικά με τη βιωσιμότητα οποιασδήποτε ελληνικής διάσωσης», δηλώνει ο Μπιλ Μπλέιν, ανώτερο στέλεχος του χρηματοοικονομικού οίκου «Matrix Corporate Capital LLP», στο Λονδίνο. «Τελικά, εάν δεν αλλάξει κάτι, η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να χρειάζεται αναδιάρθρωση».

Τα ελληνικά δεκαετή ομόλογα εμφανίζουν απόδοση 11,93% έναντι 8,96% πριν τη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τη στήριξη της χώρας, στις 2 Μαΐου. Το κόστος ασφάλισης ελληνικού χρέους έναντι στάσης πληρωμών βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδό του από τις 29 Ιουνίου. Οι επενδυτές ζητούν 9,2% περισσότερη απόδοση για να δανείσουν την Ελλάδα από ότι την Γερμανία, ωθώντας την επιτοκιακή ψαλίδα των ελληνικών ομολόγων έναντι των ελληνικών στο υψηλότερο επίπεδο κάθε αντίστοιχης στην ευρωζώνη, πλησίον του επιπέδου ρεκόρ των 965 μονάδων βάσης που καταγράφηκε στις 7 Μαΐου, καθώς αμφισβητούν ότι η Ελλάδα μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά το δημοσιονομικό της έλλειμμα.

Οι προσπάθειες του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου ανακόπτονται, καθώς τα φορολογικά έσοδα ακολουθούν πτωτική τροχιά σε μια οικονομία η οποία θα συρρικνωθεί κατά 4,2% εφέτος και κατά 3% το 2011. Η αναθεώρηση των στοιχείων της Eurostat για το χρέος και το έλλειμμα του 2009 στις 15 Νοεμβρίου, ανάγκασαν την κυβέρνηση να ανακοινώσει επιπρόσθετα μέτρα λιτότητας για την επίτευξη των στόχων που τέθηκαν ως προϋπόθεση συνέχισης της παροχής οικονομικής στήριξης.

«Το πρόγραμμα βρίσκεται σε σταυροδρόμι», είπε ο Πωλ Τόμσεν, επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ στην Ελλάδα στη διάρκεια συνέντευξής του από την τηλεόραση του Bloomberg στις 23 Νοεμβρίου. Υπήρξε μια «πολύ, πολύ αρχή, αλλά ορισμένα σημεία πίεσης έχουν αναδειχθεί», σημείωσε. Η Ελλάδα χρειάζεται να περικόψει τις δαπάνες του κλάδου υγείας, να μειώσει τα ελλείμματα των ΔΕΚΟ και να αυξήσει τα φορολογικά της έσοδα, σημείωσε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ.

Ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου ανακοίνωσε μέτρα αύξησης εσόδων ύψους 14 δισ. ευρώ και μείωσης δαπανών κατά 5 δισ. ευρώ για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, το οποίο θα διαμορφωθεί στο 9,4% του ΑΕΠ, ήτοι υψηλότερα του αρχικού στόχου 8,1% που τέθηκε το Μάιο και στο 7,4% το επόμενο έτος, βάσει του προϋπολογισμού. Το δημοσιονομικό έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 15,4% το 2009, επίπεδο ρεκόρ για την ευρωζώνη.

«Το πρόγραμμα παραμένει ιδιαίτερα αισιόδοξο», είπε ο Τόμσεν. «Θα έχουμε μείωση κατά 8% σε μια οικονομία που ήδη συρρικνούται κατά 7%. (σ.σ. Γεγονός) εκτός του συνήθους βάσει οποιουδήποτε διεθνούς προτύπου».

Τα έσοδα του προϋπολογισμού δεν κατόρθωσαν να ανταποκριθούν στις προβλέψεις. Υψηλότερη φορολογία επί των πωλήσεων, καθώς και επί προϊόντων καπνού και οινοπνευματωδών θεσπίστηκαν για να αυξήσουν τα έσοδα κατά 13,7% εφέτος. Ο στόχος αυτός αναθεωρήθηκε στο επίπεδο του 8,7% τον Οκτώβριο και ξανά την προηγούμενη εβδομάδα στο 6%. Τα έσοδα της κυβέρνησης αυξήθηκαν μόλις κατά 3,7% το πρώτο δεκάμηνο του έτους. «Παραμένουμε σκεπτικοί σχετικά με την ικανότητά της (σ.σ. Ελλάδας) να μειώσει περαιτέρω το δημοσιονομικό έλλειμμα» σημειώνει ο Τζιάντα Τζιάνι, οικονομολόγος της Citigroup στο Λονδίνο, σε έκθεσή του με ημερομηνία 23 Νοεμβρίου. Τούτο οφείλεται μερικώς σε ανησυχίες ότι «δεν θα υπάρξουν αξιόλογες βελτιώσεις βραχυπρόθεσμα στον τρόπο είσπραξης των φόρων».

Οι εργαζόμενοι στις δημόσιες συγκοινωνίες και στην κυβέρνηση θα πραγματοποιήσουν τρίωρη στάση εργασίας σήμερα, ακινητοποιώντας την ακτοπλοΐα, τα λεωφορεία και τα τρένα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα σχέδια του Παπακωνσταντίνου να μειώσει τις δαπάνες σε νοσοκομεία, τοπική αυτοδιοίκηση και στις συγκοινωνιακές επιχειρήσεις. Τα συνδικάτα προγραμματίζουν 24ωρη απεργιακή κινητοποίηση στις 15 Δεκεμβρίου ενώ οι οδοκαθαριστές απεργούν εδώ και πέντε ημέρες.

Ο Παπακωνσταντίνου σχεδιάζει να μειώσει κατά 2,1 δισ. ευρώ τις νοσοκομειακές δαπάνες που εφέτος ανέρχονται σε 13 δισ. ευρώ ετησίως ή ποσοστό 5% του ΑΕΠ. Οι 11 πλέον ζημιογόνες ΔΕΚΟ της χώρας είχαν σωρευτικές ζημίες 1.7 δισ. ευρώ το 2009, ήτοι περισσότερα από ότι εξοικονόμησε εφέτος η κυβέρνηση από τη μείωση των συντάξεων, σύμφωνα με τον Παπακωνσταντίνου. Η Ελλάδα θα λάβει 9 δισ. ευρώ το Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο από την ΕΕ και το ΔΝΤ, μετά την αξιολόγηση αυτής της εβδομάδας.

Το ποσό αυτό είναι επιπρόσθετο των 29 δισ. ευρώ που έχει λάβει από το Μάιο, οπότε συμφωνήθηκε η στήριξη της χώρας, όταν το αυξανόμενο κόστος δανεισμού της την απέκλεισε από τις διεθνείς αγορές. Οι επιπτώσεις από την ελληνική κρίση χρέους στέρησαν από το Ευρώ το 7% της αξίας του εφέτος και ώθησαν ανοδικά τις αποδόσεις ομολόγων κρατών μελών της ευρωζώνης με υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα, καθώς το επενδυτικό κοινό απομακρυνόταν από το χρέος τους.

Η Ιρλανδία διαπραγματεύεται την αναχρηματοδότηση του τραπεζικού της τομέα καθώς το κόστος δανεισμού εκτοξεύεται ωθώντας την επιτοκιακή ψαλίδα των δεκαετών της ομολόγων έναντι των αντίστοιχων γερμανικών στις 620 μονάδες βάσης, ήτοι πλησίον του επιπέδου ρεκόρ των 646 μονάδων βάσης της 11ης Νοεμβρίου. Τα αντίστοιχα σπρεντ για την Πορτογαλία ανήλθαν στις 460 μονάδες, επίσης στις 11 Νοεμβρίου, και η απόδοση του δεκαετούς της ομολόγου έφθασε το 7,2%.

«Ο συστημικός κίνδυνος έχει αυξηθεί στην περιφέρεια της Ευρώπης, με την Ιρλανδία και την Πορτογαλία να διευρύνονται (σ.σ. περαιτέρω)», δήλωσε ο κ. Ιωάννης Σιώκος, στέλεχος στρατηγικής της BNP Paribas SA στο Λονδίνο. «Τούτο βαρύνει επίσης επί των ελληνικών ομολόγων».

Τόσο η Ιρλανδία όσο και η Ελλάδα θα πληρώσουν επιτόκιο 5% για την έκτατη χρηματοδότησή τους, έναντι απόδοσης των τριετών τους ομολόγων κατά 13% και 6,8% αντίστοιχα. Το σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας στοχεύει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του επενδυτικού κοινού και να επιτρέψει στη χώρα να επανέλθει στη χρηματοδότηση από τις αγορές όταν το πρόγραμμα εκπνεύσει το 2013. Ο Παπακωνσταντίνου επανέλαβε στις 23 Νοεμβρίου ότι επιθυμεί να επιστρέψει σε χρηματοδότηση από τις διεθνείς κεφαλαιακές αγορές το επόμενο έτος.

Η πρώτη δόση αποπληρωμής του δανείου προς την Ελλάδα είναι το 2013. Ο Τόμσεν του ΔΝΤ δήλωσε στις 23 Νοεμβρίου ότι ενώ δεν αμφισβητεί την ικανότητα της Ελλάδας να προστρέξει εκ νέου σε δανεισμό (σ.σ. από τις αγορές), η λήξη των δανείων της ίσως χρειαστεί να επιμηκυνθεί καθώς και ότι οι επιπτώσεις τυχόν αναδιάρθρωσης χρέους είναι μεγαλύτερες από τα οφέλη. Οι συνολικές δανειακές ανάγκες της Ελλάδας το 2014 θα ανέλθουν σε 70,8 δισ. ευρώ, καθώς θα αυξάνονται οι αποπληρωμές του δανείου στην ΕΕ και το ΔΝΤ, σύμφωνα με έγγραφα του ΔΝΤ. «Δεν μπορείς να αλλάξεις την Ελλάδα σε 12 μήνες», είπε ο Μπλέιν. «Στη διάρκεια της επόμενης τριετίας θα βλέπουμε συνεχή απουσία επίτευξης στόχων και θα φθάσουμε στο σημείο μιας νέας διάσωσης ή, πιθανότερα, μιας αναδιάρθρωσης».