BlackRock: Το καλό & το κακό σενάριο
«Λογαριασμό» από την BlackRock έως και 10 δισ. ευρώ, εφόσον δεν υπάρξει περαιτέρω γενναίο κούρεμα του ελληνικού χρέους, μπορεί να αντέξει, σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών παραγόντων, το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ακόμη και αν η Τράπεζα της Ελλάδος δεν ικανοποιήσει το αίτημα για διετή περίοδο προσαρμογής. Ο έλεγχος των χαρτοφυλακίων χορηγήσεων των τραπεζών από το δίδυμο BlackRock Solutions και Ernst&Young Ελλάδος βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τις 21 Οκτωβρίου και να κατατεθεί η διαγνωστική μελέτη περίπου στα μέσα Δεκεμβρίου. Οι δύο οίκοι θα εκτιμήσουν τους κινδύνους των χορηγηθέντων δανείων, τις υποθήκες και βάσει αυτών τις επιπρόσθετες προβλέψεις που πιθανώς να χρειαστούν. Βάσει των επίσημων στοιχείων της ΤτΕ, το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τέλος του 2010 ανερχόταν σε 10,4%, τον Μάρτιο του 2011 στο 11,5% και στο τέλος Ιουνίου στο 13,3%. Ο δείκτης κάλυψης κινείται στην περιοχή του 45%. Δηλαδή, οι τράπεζες έχουν σχηματίσει προβλέψεις ύψους περίπου 14 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 4,64% του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων. Παρά το γεγονός ότι η μεγάλη επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών εξαιτίας της εκτίναξης της ανεργίας, της περικοπής των μισθών και των συντάξεων και της κάθετης υποχώρησης στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα αυξάνει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ο επικεφαλής της αποστολής της BlackRock στην Ελλάδα Γκρέιγκ Φίλιπς διασκέδασε τις αρχικές ανησυχίες. Διευκρίνισε ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι πολύ πιο συντηρητικό από το ιρλανδικό και δεν υπάρχει κανένας παραλληλισμός τους με όρους εκτίμησης κινδύνου, σημειώνοντας ότι στην Ιρλανδία υπήρξε «φούσκα» ακινήτων. Η παραπάνω τοποθέτηση συνάδει με την εκτίμηση τραπεζιτών ότι οι πρόσθετες προβλέψεις, που βάσει της μελέτης θα ζητήσει η Τράπεζα της Ελλάδος, δεν θα ξεπεράσουν τα 10 δισ. ευρώ. Επίπεδα διαχειρίσιμα, σύμφωνα με διευθύνοντα σύμβουλο μεγάλης τράπεζας, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει μεγάλο κούρεμα του χρέους και ότι θα δοθεί περίοδος προσαρμογής για τις κεφαλαιακές ενισχύσεις. Οι τραπεζίτες ζητούν διετή περίοδο για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις στην κεφαλαιακή επάρκεια, αίτημα που δεν γίνεται, με βάση πηγές του Euro2day, αποδεκτό από την ΤτΕ, η οποία εμμένει στο χρονοδιάγραμμα 6μήνου. Οι τράπεζες ζητούν επίσης να προσμετρηθούν στα κεφάλαια και θετικά αποτελέσματα από δρομολογημένες κινήσεις (π.χ. συνέργειες από συγχώνευση των Alpha - Eurobank, πωλήσεις θυγατρικών που δεν έχουν ολοκληρωθεί κ.ά.), αίτημα που εξετάζεται θετικά από την κεντρική τράπεζα. Ακόμη και αν η ΤτΕ δεν υπαναχωρήσει ως προς την περίοδο προσαρμογής, κάποιες τράπεζες θα βρεθούν σε πλεονεκτική θέση λόγω των ήδη υψηλών προβλέψεων που έχουν σχηματίσει (π.χ. Εμπορική) ή της ισχυρής οργανικής κερδοφορίας θυγατρικών (Εθνική), που επιτρέπει να απορροφήσουν αύξηση προβλέψεων έως και 50%. Ακόμη και έτσι, πάντως, θεωρείται δεδομένο ότι για ένα μεγάλο μέρος του τραπεζικού συστήματος θα απαιτηθούν κεφαλαιακές ενισχύσεις μέσω αυξήσεων ή έκδοσης μετατρέψιμων ομολογιών, μια και η κεφαλαιακή επάρκεια έχει ήδη τρωθεί από τις προβλέψεις απομείωσης λόγω της συμμετοχής στο PSI. Το πιθανότερο σενάριο, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, είναι οι υπόλοιπες τράπεζες να ακολουθήσουν τον δρόμο των Alpha - Eurobank, εφόσον βέβαια ολοκληρωθούν το PSI και ο έλεγχος της BlackRock. Θα επιδιώξουν δηλαδή συγχωνεύσεις, με ταυτόχρονη είσοδο ξένου στρατηγικού επενδυτή. Στον αντίποδα, απαισιόδοξοι για τα αποτελέσματα του ελέγχου από την BlackRock Solutions και την Ernst&Young δηλώνουν στελέχη ελεγκτικών εταιριών. Ως οι πλέον αρμόδιοι, εκτιμούν ότι οι επιπρόσθετες προβλέψεις που θα υποχρεωθούν να σχηματίσουν οι τράπεζες θα ξεπεράσουν τα 15 δισ. ευρώ και πιθανώς να φθάσουν και τα 20 δισ. ευρώ! Οι ίδιοι θυμίζουν ότι ήδη τράπεζες όπως η Εμπορική έχουν σχηματίσει προβλέψεις που ξεπερνούν το 20% του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων, ενώ σημειώνουν ότι το νέο μαχαίρι στους μισθούς και στις συντάξεις του δημόσιου τομέα καθιστά επισφαλείς πελάτες και τους μέχρι τώρα πιο σίγουρους, δηλαδή τους δημοσίους υπαλλήλους. Τα μέχρι τώρα δείγματα από τον έλεγχο δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά, καθώς σε περιπτώσεις όπου υπήρξε προεργασία, για διαφορετικούς λόγους, προέκυψε ότι απαιτούνται πρόσθετες προβλέψεις που αντιστοιχούν μέχρι και στο 25% του συνολικού χαρτοφυλακίου χορηγήσεων. Αν επιβεβαιωθούν οι παραπάνω εκτιμήσεις, ένα μεγάλο μέρος των εγχώριων τραπεζών θα οδηγηθεί σε κρατικοποίηση μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.Πρόσθετες προβλέψεις έως και 20 δισ. ευρώ προβλέπει το κακό σενάριο