"Τράβηξαν" δύο δισ. από τις τράπεζες

Το τελευταίο δραματικό 10ήμερο, στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα επιβεβαιώθηκε η άποψη πως η ψυχολογία καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις ενέργειες των επενδυτών και στην προκειμένη περίπτωση των καταθετών. Καθ’ όλη τη διάρκεια της προηγούμενης και της τρέχουσας εβδομάδας παρατηρήθηκε έντονα η διασύνδεση της αβεβαιότητας και της εκροής καταθέσεων. Όσο η αβεβαιότητα αυξανόταν, τόσο οι καταθέσεις μειώνονταν.

Αποτέλεσμα ήταν, την προηγούμενη εβδομάδα και όσο κυριαρχούσε η αβεβαιότητα και η ανησυχία για την αδυναμία εξεύρεσης λύσης στην οξύτατη πολιτική κρίση, τόσο να αυξάνονται οι εκροές καταθέσεων από τις τράπεζες. Είναι ενδεικτικό ότι μέσα σε 4 περίπου ημέρες από την περασμένη Τρίτη μέχρι κα την περασμένη Παρασκευή, να αποσυρθούν από το τραπεζικό σύστημα καταθέσεις ύψους 1,8 έως 2 δις ευρώ, ποσό που έχανε το τραπεζικό σύστημα σε διάστημα τουλάχιστον ενός μήνα και ανάλογα με τις φορολογικές και άλλες υποχρεώσεις των καταθετών.

Τις δύο τελευταίες ημέρες της προηγούμενης εβδομάδας, κυριολεκτικά άδειασαν τα γκισέ κα γέμισαν οι θυρίδες με μετρητά. Ταυτόχρονα, παρατηρήθηκε απόσυρση καταθέσεων, όχι μόνο από ιδιώτες αλλά μετά από αρκετό καιρό και από επιχειρήσεις οι οποίες μετέφεραν λογαριασμούς και ποσά αρκετών εκατομμυρίων.

Η αίσθηση πως την Δευτέρα η κυβέρνηση και η αξιωματική αντιπολίτευση βρίσκονταν κοντά σε λύση για το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης, οι καταθέτες μάλλον έδειξαν να βρίσκονται σε στάση αναμονής. Οι πιέσεις στο τραπεζικό σύστημα μειώθηκαν αισθητά και ανακόπηκε αισθητά ο ρυθμός απόσυρσης καταθέσεων, ανακουφίζοντας εν μέρει τους τραπεζίτες οι οποίοι για πρώτη φορά ένοιωσαν να βρίσκονται τόσο κοντά στην καταστροφή.

Ενδεικτική της σοβαρότητας της κατάστασης είναι η χθεσινή δήλωση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλου, ο οποίος μιλώντας στους Financial Times αναφέρθηκε στην επιτακτική ανάγκη σχηματισμού κυβέρνησης διότι η παρατεινόμενη αβεβαιότητα, δημιουργεί πρόσθετα σοβαρά προβλήματα στο τραπεζικό σύστημα της χώρας.

Η επίπτωση της ψυχολογίας στη συμπεριφορά των καταθετών και η αγωνία που προκάλεσε η πολιτική αστάθεια των τελευταίων ημερών, έγινε ιδιαίτερα έντονη χθες ειδικά μετά την ακατάσχετη ονοματολογία γύρω από το πρόσωπο του νέου πρωθυπουργού. Είναι χαρακτηριστικό πως ήδη άρχισαν να αναζητούνται από τους καταθέτες νέοι τρόποι διασφάλισης των χρημάτων τους, καθώς πλέον ούτε οι θυρίδες προσέφεραν αρκετή ασφάλεια. Ηδη η συζήτηση περιστρέφεται σε εναλλακτικές λύσεις, όπως η αγορά γερμανικών ομολόγων ή η μετατροπή των ευρώ σε ξένο νόμισμα κατά προτίμηση ελβετικό φράγκο ή δολάριο. Και βέβαια καμία συζήτηση δεν γίνεται ακόμη για επιστροφή των χρημάτων στους λογαριασμούς που άδειασαν.

Δεομένου ότι η τρέχουσα κρίση έρχεται σε μια στιγμή που ήδη έχουν αποσυρθεί από το τραπεζικό σύστημα καταθέσεις ύψους τουλάχιστον 60 δις ευρώ, καθιστά τις τράπεζες περισσότερο από ποτέ ευάλωτες σε απίστευτους κινδύνους. Είναι ενδεικτική η αναφορά τραπεζίτη ο οποίος, παρακολουθώντας με αγωνία τις εξελίξεις ανέφερε στο πολύ στενό του περιβάλλον πως η δημοσιονομική κρίση οδήγησε σε τραπεζική κρίση ελεγχόμενη μέχρι στιγμής, άλλα τώρα οι πολιτικοί κάνουν ότι μπορούν για να «τινάξουν την μπάνκα στον αέρα», συμπληρώνοντας πως αν δεν καταλήξουν το ταχύτερο σε αξιόπιστη λύση που θα ηρεμήσει τον κόσμο, θα μας «προδώσουν» οι αντοχές του συστήματος πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι φαντάζονται.