Μέτρα πανικού για την εκροή καταθέσεων
Η απελπισία των τραπεζών για τις συνεχιζόμενες, σημαντικές εκροές καταθέσεων οδηγεί την κυβέρνηση, προφανώς κατόπιν σχετικού αιτήματος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, σε αστυνομικά/φορολογικά μέτρα απελπισίας, όπως αυτό που έγινε χθες γνωστό από τη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών: αρχίζουν φορολογικοί έλεγχοι σε όλους όσοι απέσυραν καταθέσεις από ελληνικές τράπεζες!
Σύμφωνα με τη σχετική πληροφόρηση, που προέρχεται από τον γ.γ. Πληροφοριακών Συστημάτων, Δ. Σπινέλλη, και μεταδόθηκε χθες από το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, προκειμένου να διασφαλισθεί η… τρομοκρατική αναπαραγωγή της είδησης από τον Τύπο και τα ΜΜΕ, οι «κομπιουτεράδες» του υπουργείου Οικονομικών συλλέγουν από την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών στοιχεία για όλες τις μεταφορές καταθέσεων του 2010 από ελληνικές τράπεζες σε τράπεζες του εξωτερικού!
Σε μια πρωτοφανή για τα ελληνικά, αλλά πιθανότατα και στα παγκόσμια χρονικά, «άσκηση» ελέγχων πόθεν έσχες, οι τράπεζες καλούνται να δώσουν στο υπουργείο Οικονομικών τα στοιχεία όλων των καταθετών που έστειλαν κεφάλαια στο εξωτερικό, χωρίς να υπάρχει έστω και υποψία φοροδιαφυγής εκ μέρους τους! Δεδομένου ότι το 2010 η εκροή καταθέσεων ήταν μαζική, ξεπερνώντας τα 30 δις. ευρώ, ενώ σημαντικό μέρος των εκροών κατευθύνθηκαν σε τράπεζες του εξωτερικού, είναι προφανές ότι το υπουργείο Οικονομικών σχηματίζει μια αχανή βάση δεδομένων, με πλήρη στοιχεία για τους καταθέτες (ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ, ποσό καταθέσεων που μεταφέρθηκε στο εξωτερικό και πιθανόν πολλά ακόμη ευαίσθητα προσωπικά στοιχεία).
Ο πρωτοφανής αυτός έλεγχος, που ευθέως παραπέμπει σε ελέγχους διακίνησης κεφαλαίων άλλων εποχών, δημιουργεί τεράστιες αμφιβολίες για τη νομιμότητά του:
- Στην προκειμένη περίπτωση, παρέχονται μαζικά στοιχεία που καλύπτονται από το τραπεζικό απόρρητο, για να διαπιστωθεί αν έχουν τελεστεί φορολογικά αδικήματα, όπως η απόκρυψη εισοδημάτων.
- Όμως, άρση του τραπεζικού απορρήτου δικαιολογείται μόνο σε περιπτώσεις φορολογικών ελέγχων, όταν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις τέλεσης αδικημάτων φοροδιαφυγής. Αντίθετα, οι διασταυρώσεις που γίνονται τώρα από την ΓΓΠΣ είναι μια μορφή γενικού ελέγχου, ανεξαρτήτως αν υπάρχουν ενδείξεις τέλεσης παραβάσεων, που είναι πολύ αμφίβολο αν δικαιολογεί την άρση του τραπεζικού απορρήτου.
- Με άλλα λόγια, οι έλεγχοι που επιχειρεί να αρχίσει τώρα η ΓΓΠΣ βασίζονται σε μια αδιανόητη γενική αρχή, σύμφωνα με την οποία κάθε καταθέτης που μεταφέρει τα κεφάλαια του στο εξωτερικό είναι εξ ορισμού ύποπτος για φοροδιαφυγή και μπορεί να καταλυθεί, χωρίς άλλες εξηγήσεις και περιττές διατυπώσεις, το τραπεζικό απόρρητο!
Παρότι, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, η «μάχη» των κρατών κατά της φοροδιαφυγής περιορίζει διεθνώς όλο και περισσότερο το πεδίο του τραπεζικού απορρήτου, σε όλες τις χώρες αυτό αίρεται με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και διαδικασίες. Οι φορολογικές αρχές έχουν τη δυνατότητα να «ανοίγουν λογαριασμούς» φορολογουμένων, στο πλαίσιο φορολογικών ελέγχων, αλλά σε ευρωπαϊκή χώρα είναι ίσως η μοναδική περίπτωση μαζικού ανοίγματος λογαριασμών, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε ένδειξη φορολογικής παράβασης των καταθετών!
Όλα αυτά μάλιστα, συμβαίνουν την ώρα που το υπουργείο Οικονομικών ανακοινώνει ότι θα επαναφέρει με το φορολογικό νομοσχέδιο που κατατίθεται προσεχώς στη Βουλή την ευνοϊκή διάταξη για επαναπατρισμό κεφαλαίων, χωρίς ελέγχους πόθεν έσχες! Δηλαδή, στην είσοδο των κεφαλαίων στη χώρα είναι για την Πολιτεία αδιάφορο αν αυτά προέρχονται ακόμη και από «σκληρές» εγκληματικές δραστηριότητες, ενώ στην έξοδο από τη χώρα διενεργούνται έλεγχοι πόθεν έσχες ακόμη και σε απόλυτα νομιμόφρονες πολίτες, που έχουν δηλώσει όλα τα εισοδήματά τους στην εφορία!
Το ερώτημα, βέβαια, εν προκειμένω είναι αν οι ελεγκτικές αρχές του υπουργείου Οικονομικών διενεργούν ελέγχους πόθεν έσχες αδιακρίτως, έχοντας ως στόχο τη συλλογή εσόδων, γιατί άραγε θα πρέπει να περιλαμβάνονται στους ελεγχόμενους μόνο όσοι διακίνησαν κεφάλαια στο εξωτερικό; Γιατί, άραγε, να μην αρχίσει η ΓΓΠΣ ένα γενικό έλεγχο πόθεν έσχες, αντλώντας τα στοιχεία για όλους τους καταθέτες των ελληνικών τραπεζών και διασταυρώνοντας αυτά με τα δηλωμένα στην εφορία εισοδήματα; Γιατί να μην φθάσουμε και στην πλήρη κατάργηση του τραπεζικού απορρήτου;
Προφανές είναι, ότι εν προκειμένω δεν διενεργούνται έλεγχοι με πρωταρχικό στόχο τον εντοπισμό φορολογητέας ύλης, αλλά ως οιονεί αστυνομικό μέτρο «σωφρονισμού» των καταθετών, ώστε να σταματήσουν να αποσύρουν κεφάλαια για τις ελληνικές τράπεζες. Άλλωστε, με δεδομένη την έκταση της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα, είναι βέβαιο ότι μεγάλο ποσοστό των καταθετών έχουν κάτι να κρύψουν από ελέγχους πόθεν έσχες και, ως εκ τούτου, αρκετοί είναι αυτοί που θα σκεφθούν πλέον δύο φορές πριν μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό –αυτό φαίνεται τουλάχιστον ότι έχουν κατά νου όσοι διεξάγουν τον έλεγχο-σκούπα στους καταθέτες που διακίνησαν κεφάλαια στο εξωτερικό. Κανείς δεν σκέφτεται, όμως, ότι τέτοιοι έλεγχοι καταλήγουν να κλονίζουν την εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα και στο κράτος δικαίου, με συνέπειες μακροπρόθεσμα ακριβώς αντίθετες από τις επιδιωκόμενες…