Εκτός ΤΧΣ η ΕΤΕ
Σειρά κινήσεων κεφαλαιακής θωράκισης, με αρωγό και την κυβέρνηση Παπαδήμου, δρομολογεί η διοίκηση της ΕΤΕ προκειμένου να εξαντλήσει τα περιθώρια υπαγωγής του Ομίλου στο ΤΧΣ.
του Κώστα Παπαγρηγόρη
Αποφασισμένη να εξαντλήσει τα περιθώρια υπαγωγής της στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας εμφανίζεται η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας και ήδη σχεδιάζονται τρόποι κεφαλαιακής θωράκισης του Ομίλου.
Στην προσπάθειά της αυτή, η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας, έχει σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, και την αρωγή της νέας κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού Λ. Παπαδήμου, καθώς εκτιμάται ότι η μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα είναι η μόνη που έχει ρεαλιστικές πιθανότητες να αποφύγει την ανακεφαλαιοποίηση μέσω του ΤΧΣ είτε αυτή τελικά συμβεί με κοινές μετοχές είτε με προνομιούχες.
Κύκλοι της διοίκησης τονίζουν με νόημα στο axiaplus.gr ότι "τα φώτα στην Αιόλου μένουν τις τελευταίες εβδομάδες ανοικτά μέχρι αργά το βράδυ" και ξεκαθαρίζουν ότι "η Εθνική Τράπεζα είναι το μόνο πιστωτικό ίδρυμα στην Ελλάδα που διαθέτει εναλλακτικές επιλογές για την κεφαλαιακή ενίσχυση του Ομίλου, αν και αρκετές από αυτές μπορεί να χαρακτηριστούν επώδυνες. Καθιστούν ωστόσο σαφές ότι τα σχέδια αυτά δεν μπορεί να υλοποιηθούν νωρίτερα από το τέλος του έτους και κυρίως πριν αποκρυσταλλωθεί η εικόνα από το συμμετοχή της ΕΤΕ στο PSI, τα αποτελέσματα της Blackrock και τα νέα stress tests που υλοποιεί αυτό το διάστημα η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή - EBA.
Την ίδια στιγμή στέλνουν και ένα μήνυμα προς την πραγματική οικονομία, ότι τα όποια σχέδια κεφαλαιακής θωράκισης δεν θα στηριχθούν στην απομόχλευση του ισολογισμού ή κατά το κοινός λεγόμενο στο κλείσιμο της στρόφιγγας της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Άπαντες οι τραπεζικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η Εθνική Τράπεζα δεν αντιμετωπίζει λειτουργικά προβλήματα και τα 2,25 δις ευρώ κεφάλαια που συγκέντρωσε πριν από ένα χρόνο περίπου η ΕΤΕ αποδεικνύονται αυτή την περίοδο καθοριστικής σημασίας για την κεφαλαιακή επάρκεια του ομίλου (η καθαρή θέση της Ομίλου ανέρχεται αυτή την περίοδο στα 8,5 δις. ευρώ) και αποδίδοντας αν μη τι άλλο τα εύσχημα στη διοίκηση Ταμβακάκη.
Σημειώνεται ότι η Εθνική Τράπεζα ήδη από την αναδιάταξη του χρέους και το PSI του Ιουνίου επιβαρύνθηκε στα αποτελέσματα εξαμήνου με 1,645 δις ευρώ. Με νέο haircut 50% οι ζημίες που θα υποστεί η Εθνική Τράπεζα θα διαμορφωθούν, σύμφωνα με τους αναλυτές στα 5 δις ευρώ περίπου. Σύμφωνα με τους ίδους το 21% haircut είχε επίδραση 1,8% στο core tier 1 και με haircut στο 50% η επίδραση θα φθάσει 4%.
Το συνολικό άμεσο και έμμεσο άνοιγμα της Εθνικής Τράπεζας στην Ελληνική Δημοκρατία στο τέλος του 2010 ανερχόταν σε 23,3 δισ., το οποίο περιλαμβάνει: (α) ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου ύψους 12,7 δισ., (β) δάνεια προς το Ελληνικό Δημόσιο ύψους 5,9 δισ. και (γ) εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου για δάνεια προς τρίτους (επιδοτούμενα στεγαστικά, ΔΕΚΟ, Μικρομεσαίες επιχειρήσεις) ύψους 4,7 δισ. Το ύψος των δανείων με εγγύηση του Δημοσίου έχει ήδη μειωθεί στα 3,7 δισ.
Τι προβλέπει ο σχεδιασμός
Στο συρτάρι του Διευθύνοντος Συμβούλου του Ομίλου Απ. Ταμβακάκη υπάρχουν αυτή τη στιγμή σχέδια που περιλαμβάνουν όλα τα ενδεχόμενα.
Όπως επισημαίνουν τραπεζικοί αναλυτές και μεγάλοι θεσμικοί επενδυτές μια αύξηση κεφαλαίου της τάξης του 1 - 1,5 δις. ευρώ είναι εξαιρετικά πιθανή και ήδη βολιδοσκοπείται το πιθανό ενδιαφέρον συμμετοχής. Θεωρείται ένα ποσό που ο Όμιλος είναι σε θέση να σηκώσει από την αγορά με δεδομένα το μέγεθός τους αλλά και την επενδυτική στρατηγική των ξένων μετόχων του.
Σημειώνεται ότι πρόθεση της διοίκησης είναι μέσα από αυτές τις κινήσεις να μην αποδυναμωθούν οι μέτοχοι γεγονός που συνδέεται με τους πιθανούς όρους της αύξησης αλλά και με την απόρριψης πιθανής έκδοσης μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου.
Ο σχεδιασμός για την πώληση του 20% - 30% της Finansbank, της θυγατρικής στην Τουρκία, παραμένει με στόχο την άντληση 1 - 1,2 δις. ευρώ αν και κύκλοι της τράπεζας τονίζουν ότι για την ώρα δεν θα ήταν προς το συμφέρον της τράπεζα να πωλήσει ποσοστό στην Finansbank, καθώς οι αποτιμήσεις και οι συναλλαγματικές ισοτιμίες δεν ευνοούν.
Ωστόσο αρκετοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η τουρκική οικονομία έχει περάσει πλέον στο στάδιο της "υπερθέρμανσης" και ως εκ τούτου το timing ακόμη και για την πλήρη αποχώρηση από την τουρκική αγορά είναι κατάλληλο και μάλιστα με το μέγιστο δυνατό όφελος.
Την ίδια στιγμή η διοίκηση της ΕΤΕ επιταχύνει τις διαδικασίες για την δημιουργία μίας εταιρείας συμμετοχών στη ΝΑ Ευρώπη, η οποία θα λειτουργεί ως ενιαία "ομπρέλα" για τις θυγατρικές του ομίλου στην περιοχή.
Στόχος της Εθνικής αποτελεί η δημιουργία ενός σχήματος με αυτόνομη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου, που θα έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί εύρυθμα ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στην εγχώρια αγορά.
Σημειώνεται ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης περιλαμβάνει το σύνολο των θυγατρικών του Ομίλου, τραπεζών και χρηματοοικονομικών εταιρειών, στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, εξαιρουμένης της Finansbank.
Παράλληλα σε πρόσφατη συνάντησή της με τον Σύλλογο των εργαζομένων η διοίκηση έθεσε ως άμεση προτεραιότητα την μείωση του συνολικού λειτουργικού κόστους κατά 150 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα και κατά 50 εκατ. ευρώ στη Ν.Α Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο κάλεσε τους εργαζομένους να συμβάλουν στην προσπάθεια αποφυγής του ΤΧΣ, "το οποίο θα φέρει την τράπεζα δεκαετίες πίσω" όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά και να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για την υπογραφή επιχειρησιακής σύμβασης που θα προβλέπει την μείωση των μισθών κατά 15% - 20%.
Σε περίπτωση δραματικής επιδείνωσης της χρηματοοικονομικής διάρθρωσης της τράπεζας λόγο της δημοσιονομικής κρίσης, υπάρχει και Plan B που προβλέπει την αξιοποίηση των δραστηριοτήτων και των θυγατρικών εκτός του χρηματοπιστωτικού κλάδου.
Σε μια τέτοια περίπτωση είναι πιθανό να τεθεί προς πώληση και το περιουσιακό στοιχείο του Αστέρα της Βουλιαγμένης, περίπτωση ωστόσο που παρά την ύπαρξη ενδιαφέροντος προς το παρόν δεν εξετάζεται.
Στο σχεδιασμό περιλαμβάνεται και η πώληση ποσοστού στην ασφαλιστικής της, την Τουρκία στην Finans Emeklilik & Hayat.
Ανάσα από κυβέρνηση και ΤτΕ
Πολλά στηρίζει η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας στο αίτημα που έχει καταθέσει συντονισμένα το πιστωτικό σύστημα προκειμένου να μπορέσει να σχηματίσουν σε ορίζοντα διετίας ή τριετίας, τις νέες προβλέψεις που θα απαιτήσει η Blackrock.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι Έλληνες τραπεζίτες εκτιμώντας ότι ο έλεγχος των χαρτοφυλακίων δανείων από την Blackrock θα αναδείξει τον σχηματισμό επιπλέον προβλέψεων, οι οποίες είναι αδύνατο στην παρούσα οικονομική συγκυρία να καλυφθούν, ζητούν από την Τράπεζα της Ελλάδος και την Τρόϊκα να τους επιτραπεί να θωρακίσουν τους ισολογισμούς τους σε ορίζοντα διετίας.
Αντί δηλ. να υποχρεωθούν να σχηματίσουν τις νέες προβλέψεις εφάπαξ ή σε σύντομο χρονικό ορίζοντα, να έχουν την δυνατότητα να σχηματίζουν ανά τρίμηνο και σε βάθος δύο ή τριών ετών τις πρόσθετες κεφαλαιακές επιβαρύνσεις που θα προκύψουν.
Με τον τρόπο αυτό εκτιμάται ότι τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα θα μπορέσουν να απορροφήσουν τους σημαντικούς κραδασμούς που θα προκύψουν από το πόρισμα του ελέγχου της Blackrock και να αποφύγουν το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Σύμμαχός τους σε αυτή την προσπάθεια είναι το παράδειγμα της Ιρλανδίας όπου οι τράπεζες της χώρας ζήτησαν και πήραν "περίοδο χάριτος" για να σχηματίσουν τις νέες προβλέψεις 3 ετών.
Σημαντικά κεφαλαιακή οφέλη θα αποκομίσει η Εθνική Τράπεζα και από τις κυβερνητικές εξαγγελίες για μείωση του βασικού δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας (Core Tier 1) στο 9% από 10% που είχε αρχικά προβλεφθεί, καθώς για όλο το πιστωτικό σύστημα η ρύθμιση αυτή συνεπάγεται περί τα 3 δις. ευρώ λιγότερα κεφάλαια.
Όπως επίσης σημαντική κεφαλαιακή ανάσα θα αποτελέσει για την Εθνική Τράπεζα και η νομοθετική ρύθμιση που προωθεί το υπουργείο Οικονομικών για την ευνοϊκή φορολογική αντιμετώπιση μέρους της ζημιάς που θα προκύψει από το PSI. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες έχουν ζητήσει από το υπουργείο Οικονομικών να προχωρήσει σε επιμήκυνση του χρόνου συμψηφισμού ζημιών με μελλοντικά κέρδη, από 5 χρόνια που ισχύει σήμερα σε 15 χρόνια. Αν αυτό πραγματοποιηθεί,, τότε οι εγχώριες τράπεζες θα μπορέσουν να εξοικονομήσουν κεφάλαια ύψους 3 δισ. ευρώ. Πάντως η κυβέρνηση προσανατολίζεται η επιμήκυνση του χρόνου συμψηφισμού ζημιών - κερδών να φτάσει τα 10 και όχι τα 15 χρόνια που ζητούν οι τράπεζες.