Τα δύο σενάρια πολιτικών αποφάσεων μετά την παρέμβαση των τραπεζιτών
Σε δύο κατευθύνσεις κινούνται οι προεργασίες της Κομισιόν και του Eurogroup για την δρομολόγηση αποφάσεων στις 9 Δεκεμβρίου στην Σύνοδο Κορυφής.
Η μία αφορά την ενεργοποίηση κανόνων αυστηρής και “αυτοματοποιημένης” λήψης μέτρων για τις οικονομίες που παρεκκλίνουν από το Σύμφωνο Σταθερότητας μέσα από την αλλαγή του πρωτοκόλλου 14, που αφορά την λειτουργία του Eurogroup, ενώ η δεύτερη αφορά το πρωτόκολλο 12 το οποίο προσδιορίζει τον τρόπο εφαρμογής των κριτηρίων της Συνθήκης του Μάαστριχτ.
Και τα δύο πρωτόκολλα συνοδεύουν την Συνθήκη της Λισαβόνας και έχουν το πλεονέκτημα του ότι οι όποιες αλλαγές γίνουν σ΄ αυτά δεν χρειάζονται την έγκριση των εθνικών κοινοβουλίων ή εθνικών δημοψηφισμάτων, αλλά αρκεί η συμφωνία των αρχηγών των κρατών της Ε.Ε!
Με τον τρόπο αυτό παρακάμπτεται η χρονοβόρα διαδικασία που προβλέπεται για την αλλαγή της Συνθήκης και δρομολογείται έτσι με έμμεσο τρόπο το νέο πλαίσιο δημοσιονομικής λειτουργίας που οδηγεί σε ταχύτερη δημοσιονομική ενοποίηση.
Παρ΄ όλα αυτά η “τεχνική” αυτή δεν φαίνεται να έχει απελευθερώσει την Σύνοδο από την εμπλοκή της “μη συμφωνίας” που εξακολουθεί να ταράσσει την συνοχή του Γαλλο-Γερμανικού άξονα και η οποία έχει στην βάση της την κάθετη διαφωνία για την δρομολόγηση της έκδοσης ευρωμολόγων και την αλλαγή του ρόλου της ΕΚΤ σε δανειστή “τελευταίας ευκαιρίας”.
Απέναντι στο ενδεχόμενο να καταλήξει η 9η Δεκεμβρίου σε ενα νέο φιάσκο, συμπαρασύροντας την Ευρωζώνη σε διαδικασία διάλυσης, οι κεντρικές τράπεζες λειτούργησαν χθες προληπτικά με την μείωση του κόστους δανεισμού σε δολάρια προκειμένου να αποφύγουν βραχυπρόθεσμα ένα χρηματοπιστωτικό σοκ την επομένη της Συνόδου Κορυφής, κάτι για το οποίο προειδοποίησε χθές ο πρόεδρος της γαλλικής κεντρικής τράπεζας.
Σε οικονομικό επίπεδο πάντως, οι συζητήσεις παρ΄ όλα αυτά φαίνεται να καταλήγουν σε ένα μεσο-βραχυπρόθεσμο μεταβατικό καθεστώς το οποίο εμπλέκει την ΕΚΤ και το ΔΝΤ σε πρώτο επίπεδο στην διαδικασία διάσωσης των μεγάλων οικονομιών της Ευρωζώνης όπως η Ιταλία και η Ισπανία.
Το καθεστώς αυτό, εφόσον τελικά υπάρξει συμφωνία, θα προβλέπει την δανειοδότηση των προβληματικών οικονομιών από την ΕΚΤ αλλά... μέσω του ΔΝΤ. Δηλαδή η ΕΚΤ θα δανείζει το ΔΝΤ για λογαριασμό των πλεονασματικών οικονομιών της Ευρωζώνης και αυτό θα δανείζει στην συνέχεια τις ενδιαφερόμενες χώρες.
Αυτή είναι η κεντρική ιδέα αλλά σε τεχνικό επίπεδο θα είναι πολύ πιο περίπλοκη.
Με τον τρόπο αυτό δεν θα θιγεί το αξιόχρεο της ΕΚΤ αφού θα δανείζει τον πλέον φερέγγυο διεθνή οργανισμό, δηλαδή το ΔΝΤ και αυτό με την... εγνωσμένη ικανότητά του να πληρώνεται για κάθε δολάριο που δανείζει, επιβάλλοντας με την επίσης “γνωστή” τεχνογνωσία του τις απαραίτητες δημοσιονομικές προσαρμογές θα επιστρέφει στην ΕΚΤ τα... δανεικά.
Για το λόγο αυτό άλλωστε έχει αρχίσει στο ΔΝΤ η συζήτηση για την δημιουργία νέων εργαλείων χρηματοδότησης τα οποία θα συγκροτηθούν έτσι ώστε να “φωτογραφίζουν” την συγκεκριμένη χώρα για την οποία θα δημιουργηθούν.
Όλα αυτά βέβαια εφόσον υπάρξει μια στοιχειώδης συμφωνία στην κατεύθυνση αυτή στις 9 Δεκεμβρίου.
Με τον τρόπο αυτό βέβαια όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες η κα Μέρκελ θα παραμείνει συνεπής προς τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει στο κόμμα της –και τις οποίες επανέλαβε προχθές– δηλαδή ότι θα αρνηθεί οποιαδήποτε συμφωνία η οποία θα περιλαμβάνει την έκδοση ευρωομολόγου και την αλλαγή του ρόλου της ΕΚΤ.
Μια τέτοια συμφωνία πάντως δεν απαντά στην κρίση της Ευρωζώνης, αλλά αναβάλει –πιθανώς– βραχυπρόθεσμα την έκρηξή της.