Κατέρρευσε η κυβέρνηση της Λισαβόνας
O ασκός της ευρωπαϊκής κρίσης άνοιξε ξανά χθες, με δραματικό τρόπο, με την κατάρρευση της κυβέρνησης Σόκρατες στην Πορτογαλία στο «παρά πέντε» της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών.Η κυβέρνηση μειοψηφίας του κ. Ζοζέ Σόκρατες δεν κατάφερε να περάσει από τη Βουλή το επίμαχο πακέτο λιτότητας που είχαν απαιτήσει οι Βρυξέλλες από την Πορτογαλία, ανοίγοντας ουσιαστικά τον δρόμο για την υπαγωγή της χώρας στον μηχανισμό στήριξης.
Ο κ. Σόκρατες αμέσως μετά την καταψήφιση των μέτρων υπέβαλε την παραίτησή του στον πρόεδρο κ. Ανιμπαλ Καβάκο Σίλβα και αναμενόταν να απευθύνει διάγγελμα προς το έθνος λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Την ίδια ώρα, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες διαμήνυαν ότι το πακέτο της «ευρω-διάσωσης» είναι πλέον μονόδρομος για την Πορτογαλία.
Τα πέντε κόμματα της αντιπολίτευσης, από την Αριστερά έως την άκρα Δεξιά, ψήφισαν ομόφωνα την απόρριψη του τετάρτου σχεδίου λιτότητας που παρουσιάστηκε μέσα σε ένα χρόνο και προέβλεπε τη μείωση από 4,6% σε 3% του δημόσιου ελλείμματος για να αποφευχθεί η προσφυγή της χώρας σε εξωτερική οικονομική βοήθεια. Μετά το τέλος της πεντάωρης συνεδρίασης του Κοινοβουλίου, ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης κ. Πέδρο Σίλβα Περέιρα κατήγγειλε «ανευθυνότητα» μιας «αρνητικής συμμαχίας» η οποία απέρριψε «ένα σημαντικότατο εργαλείο δράσης της κυβέρνησης, παρά το γεγονός ότι το σχέδιο αυτό είχε λάβει την έγκριση και την ψήφο των ευρωπαϊκών θεσμών και των Ευρωπαίων εταίρων της Πορτογαλίας».
Υπέρ του νέου πακέτου μέτρων ψήφισαν, σε σύνολο 230 βουλευτών, μόνον οι 97 του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Το επίμαχο νομοσχέδιο προέβλεπε πρόσθετες, εκτεταμένες περικοπές των δημοσίων δαπανών, επιβάλλοντας μεταξύ άλλων και έκτακτη εισφορά στις συντάξεις που υπερβαίνουν τα 1.500 ευρώ.
Η ΑΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΕΣΗΣ
Η άρνηση της αντιπολίτευσης, η οποία έχει την πλειοψηφία στην πορτογαλική Βουλή, να στηρίξει τα μέτρα είχε ουσιαστικά αναγάγει εδώ και ημέρες την ψηφοφορία σε ψήφο εμπιστοσύνης για την κυβέρνηση και ο ίδιος ο κ. Σόκρατες είχε δηλώσει δημοσίως ότι θα παραιτηθεί εάν δεν περάσει το νομοσχέδιο. Χθες το πρωί, δε, ο υπουργός Οικονομικών της χώρας κ. Φερνάντο Ταχέιρα Ντος Σάντος, είχε προειδοποιήσει ότι σε περίπτωση όπου δεν περάσουν τα μέτρα η Πορτογαλία θα στραφεί αμέσως στον μηχανισμό στήριξης γιατί «οι παρούσες συνθήκες στην αγορά δεν είναι διατηρήσιμες σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο». Οι τελευταίες ελπίδες να αποτραπεί η κυβερνητική κρίση είχαν στραφεί σε μία πιθανή δημόσια παρέμβαση του Πορτογάλου προέδρου κ. Σίλβα, ο οποίος ωστόσο προδιέγραψε τις καταιγιστικές εξελίξεις λέγοντας ότι «τα περιθώριά του για να δράσει προληπτικά έχουν στενέψει».
Η κυβέρνηση Σόκρατες είχε ανακοινώσει το νέο πακέτο μέτρων λίγες μόλις ώρες πριν αρχίσει η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής στις 11 Μαρτίου, παρουσιάζοντάς το και ως την έσχατη ελπίδα για να αποφύγει η Πορτογαλία την υπαγωγή της στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ και ΔΝΤ με ένα πακέτο τύπου Ελλάδας.
Ο ίδιος ο πρόεδρος του Eurogroup κ. Ζαν Κλοντ Γιούνκερ είχε διαμηνύσει τη Δευτέρα πως οποιαδήποτε πολιτικό κόμμα κι αν βρίσκεται στην ηγεσία της Πορτογαλίας δεν έχει καμία άλλη επιλογή πέραν της αυστηρής πολιτικής λιτότητας για να αντιμετωπίσει την πίεση των αγορών, δίνοντας και σαφές μήνυμα για τις απαιτήσεις που θα έχουν οι Βρυξέλλες και από την όποια επόμενη κυβέρνηση.
«Ο κ. Σόκρατες έπαιξε το τελευταίο του δραματικό χαρτί», ήταν η χαρακτηριστική δήλωση Ευρωπαίου αξιωματούχοι λίγο πριν από την έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup την περασμένη Δευτέρα στις Βρυξέλλες - ένα χαρτί, όμως, που τελικά δεν απέτρεψε την πτώση της κυβέρνησης και την έναρξη της αντίστροφης μέτρησης για την Πορτογαλία.
Σήμερα, στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, ο κ. Σόκρατες αναμένεται να μετάσχει ως απερχόμενος, πλέον, πρωθυπουργός και στο τραπέζι των ηγετών της ΕΕ θα τεθεί πια, σε πρώτο πλάνο, το πακέτο διάσωσης της Πορτογαλίας