Επιμήκυνση και Haircut σε στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια
Αναχρηματοδότηση δανείου με ευνοϊκά επιτόκια, επιμήκυνση της διάρκειάς του, ακόμα και haircut στο αρχικό κεφάλαιο κάνουν οι τράπεζες σε καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια, προκειμένου να προστατευθούν από τις διαρκώς αυξανόμενες επισφάλειες.
Έτσι, οι δανειολήπτες μπορούν να μειώσουν τη δόση τους ακόμη και στο μισό, αρκεί να διαπραγματευθούν σωστά, αλλά και έγκαιρα, με την τράπεζά τους.
Τα «κόκκινα δάνεια» έχουν εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα ύψη, ξεπερνώντας ακόμη και το 10% στα στεγαστικά, με αποτέλεσμα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα. Αυξημένες προβλέψεις σημαίνουν χειρότερους ισολογισμούς αλλά και αδυναμία τιτλοποίησης, με αποτέλεσμα οι τραπεζίτες να αναζητούν τρόπους ώστε να μειώσουν την αιμορραγία.
Φέτος, εκτιμάται ότι μέχρι και δύο εκατομμύρια δάνεια, ή περίπου το 20% του συνόλου, προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις, θα αναχρηματοδοτηθούν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, καθώς τα απαισιόδοξα σενάρια κάνουν λόγο για επισφάλειες ακόμη και 35 δις. ευρώ.
Προϋπόθεση αποτελεί οι δανειολήπτες να είναι τυπικοί στις μέχρι πρότινος υποχρεώσεις τους προς την τράπεζα (δηλαδή τα χρέη τους να μην έχουν γίνει ληξιπρόθεσμα λόγω καθυστέρησης), αλλά και να είναι διατεθειμένοι να συνεργαστούν με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Με αυτά τα δεδομένα, οι δανειολήπτες που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους μπορούν να εξασφαλίσουν «αντίδοτο» στην υπερχρέωση με πέντε τρόπους:
Αναλυτικότερα, η αναχρηματοδότηση του χρέους με χαμηλότερα επιτόκια, η προσημείωση ακινήτου, η άτοκη ή έντοκη περίοδος χάριτος, η παράλειψη μίας ή περισσότερων δόσεων, και η αύξηση της διάρκειας του δανείου είναι τα πέντε βήματα που οδηγούν σε μικρότερη δόση.
1) Αναχρηματοδότηση με μειωμένο επιτόκιο
Η πιο «κλασική» αλλά και συμφέρουσα κίνηση για μειωμένη δόση είναι η αντίστοιχη μείωση του επιτοκίου σε καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια. Μάλιστα, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, αυτή τη στιγμή η συντριπτική πλειονότητα αιτήσεων στην καταναλωτική πίστη αφορούν μεταφορές και αναχρηματοδοτήσεις.
Σε απόλυτους αριθμούς, αυτή τη στιγμή στην τραπεζική αγορά διατίθενται προγράμματα μεταφοράς οφειλών με επιτόκιο κυμαίνεται της τάξης του 7% και το 8%, μειωμένο σχεδόν στο μισό σε σύγκριση με αυτό των «απλών» καταναλωτικών δανείων.
Ως προς το όφελος που προκύπτει, αν κάποιος κάνει χρήση των δανείων αυτών η δόση του μειώνεται σημαντικά. Για παράδειγμα για ένα δάνειο 20.000 ευρώ για 5 χρόνια με επιτόκιο 13% η αρχική δόση είναι 455 ευρώ. Αν το επιτόκιο μειωθεί σε 7%, πέφτει στα 396 ευρώ. δηλαδή ο δανειολήπτης γλιτώνει σχεδόν 60 ευρώ τον μήνα ή 720 ευρώ κάθε χρόνο.
2) Επιπλέον μείωση επιτοκίου με προσημείωση
Στην περίπτωση που το ύψος των οφειλών είναι μεγαλύτερο –ξεπερνά δηλαδή τα 20.000 ευρώ, οι τράπεζες ζητούν πλέον την προσημείωση περιουσιακού στοιχείου (συνήθως ακινήτου). Προκειμένου να ωθήσουν τους πελάτες τους προς αυτό το δρόμο, ταυτόχρονα τους δελεάζουν με χαμηλότερα επιτόκια, αλλά και δυνατότητα επιμήκυνσης της δόσης.
Σε αυτή την περίπτωση το κόστος χρήματος μειώνεται ακόμα και στο 5%. Αυτό σημαίνει ότι για το 5ετές δάνειο των 20.000 ευρώ η μηνιαία δόση πέφτει στα 377 ευρώ, δηλαδή το κέρδος είναι σχεδόν 80 ευρώ τον μήνα ή 960 ευρώ τον χρόνο. Εντούτοις, όσοι κάνουν αυτή την κίνηση θα πρέπει να γνωρίζουν πως αν καθυστερήσουν την αποπληρωμή, κινδυνεύουν να χάσουν άμεσα το περιουσιακό στοιχείο που προσημείωσαν.
3) Αύξηση της διάρκειας
Για ακόμη πιο δραστική μείωση στο κόστος του χρήματος, οι παραπάνω κινήσεις συνδυάζονται ιδανικά και με αυξημένη διάρκεια στην αποπληρωμή. Έτσι, μείωση δόσης, ακόμα και στο μισό, εξασφαλίζουν οι δανειολήπτες που αυξάνουν τη διάρκεια του δανείου, σε συνδυασμό με τη μείωση των επιτοκίων.
Στη στεγαστική πίστη, το μέγιστο χρονικό όριο που χορηγούν οι τράπεζες είναι τα 40 χρόνια, ενώ για τα καταναλωτικά δάνεια φτάνει τα 30. Για το καταναλωτικό δάνειο του παραδείγματος, αν η διάρκεια αυξηθεί στα 10 χρόνια αντί για πέντε και το επιτόκιο μειωθεί στο 5%, η μηνιαία δόση πέφτει στα 212 ευρώ, χαμηλότερα δηλαδή από το μισό σε σχέση με την αρχική οφειλή.
4) Περίοδος χάριτος
Πέρα από τα παραπάνω, σημαντική «ανάσα» για εκείνους που προσωρινά αδυνατούν να πληρώσουν τη δόση τους είναι η περίοδος χάριτος, η οποία μπορεί να φτάσει και τα δύο χρόνια. Εντούτοις, τα χρήματα όπως πρέπει να καταβληθούν κανονικά και ουσιαστικά επιμηκύνεται η διάρκεια του δανείου, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η περίοδος χάριτος επιβαρύνεται και με τόκο. Δηλαδή, ο δανειολήπτης θα πρέπει να εξετάσει εξ’ αρχής αν πρόκειται για έντοκη ή άτοκη περίοδο χάριτος, αλλά και σε τι ύψος θα διαμορφωθεί η δόση του μετά.
5) Δάνεια με «ευκολίες πληρωμής»
Τέλος, ένα επιπλέον χαρακτηριστικό που μπορεί να λειτουργήσει ως σωσίβιο για υπερχρεωμένους, σε στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια είναι οι «ευκολίες πληρωμής» που κάνουν οι τράπεζες στους πελάτες τους. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η παράλειψη έως και δύο δόσεων κάθε χρόνο, η δυνατότητα μετάθεσης εξόφλησης του χρέους στο τέλος του δανείου, ακόμα και οι πληρωμές ανά τρίμηνο αντί για κάθε μήνα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ευκολίες αυτές παρέχονται χωρίς κόστος, αρκεί ο πελάτης να είναι συνεπής και το μόνο που πρέπει να κάνει ο δανειολήπτης είναι να ενημερώσει την τράπεζα ότι προτίθεται να τις θέσει σε εφαρμογή.
Γιώργος Θεοδώρου