Το νέο "σχέδιο Μάρσαλ" για την ανάπτυξη της Ελλάδας

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗ ΛΗΞΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΩΝ ΑΡΧΗΓΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Μόλις ολοκληρώσαμε μια πολύ σκληρή και δύσκολη διαπραγμάτευση, αλλά θέλω να θυμίσω ότι, πριν από 18 μήνες, όταν αποκαλύφθηκε το μέγεθος του προβλήματος που είχε η χώρα μας, το οποίο ανάγκασε την κυβέρνηση της ΝΔ να φύγει, επιδοθήκαμε σε μία άνευ προηγουμένου προσπάθεια στο εσωτερικό, αλλά και μία συνεχή και σκληρή διαπραγμάτευση στο εξωτερικό, για να αποτρέψουμε αυτό που οι περισσότεροι τότε θεωρούσαν αναπόφευκτο. Δηλαδή, να μην ζήσει η χώρα μας, να μην ζήσει η ελληνική οικογένεια, τις συνέπειες μιας χρεοκοπίας.
Διαπραγματευτήκαμε από την πρώτη στιγμή και, μάλιστα, βάσει σχεδίου. Σε στάδια:
Το πρώτο στάδιο ήταν να παραμείνουμε ζωντανοί, να μην χρεοκοπήσουμε.
Το δεύτερο στάδιο ήταν να αρχίσουμε να ανακτούμε την αξιοπιστία μας, ώστε να ενισχυθεί και η διαπραγματευτική μας θέση, βασιζόμενοι βέβαια σε τολμηρές αποφάσεις, σε μεγάλες αλλαγές και, φυσικά, στις μεγάλες θυσίες των Ελλήνων πολιτών.
Και τώρα, το τρίτο στάδιο είναι να μπορέσουμε να διαπραγματευθούμε αποτελεσματικά το συνολικό πρόβλημα του χρέους, ώστε να πιάσουν τόπο αυτές οι θυσίες.
Άκουσα, ακούσαμε πολλά, όλους αυτούς τους μήνες. Εύκολα λόγια, για το τι έπρεπε να κάνουμε ή όχι. Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν μπορεί να διανοηθεί το μέγεθος της προσπάθειας που απαιτήθηκε, τον όγκο των δυσκολιών που αντιμετωπίσαμε.
Και βέβαια, το πόσο σημαντικό ήταν να εξελιχθεί η στρατηγική μας σε στάδια, με συγκεκριμένες κινήσεις, χτίζοντας βήμα – βήμα την αξιοπιστία μας. Διασφαλίζοντας την σωτηρία της χώρας και οικοδομώντας αξιοπιστία, για να φτάσουμε τελικά σε συνολικότερες λύσεις.
Καταφέραμε να δημιουργήσουμε εκ του μηδενός τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, που έσωσε την Ελλάδα – και μετά, άλλες χώρες – από τη χρεοκοπία.
Σταθήκαμε όρθιοι, για να μπορούμε σήμερα να συμμετέχουμε ουσιαστικά στην Ευρώπη και στη διαπραγμάτευση για την αντιμετώπιση του προβλήματος του χρέους. Αν είχαμε αποτύχει, δεν θα ήμασταν καν εδώ σήμερα.
Καταφέραμε το Μάρτιο – πριν από λίγους μήνες – να πάρουμε επιμήκυνση και καλύτερα επιτόκια, για τα 110 δις του Μηχανισμού Στήριξης.
Το γεγονός είναι ότι, παρά τις ανάσες αυτές, παρά τις πρωτοβουλίες μας, παρά την πρωτόγνωρη προσπάθεια του Ελληνικού λαού και τη βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ένωση αυτή, η οικογένειά μας, έδινε συνεχώς την εντύπωση ότι βρισκόταν σχεδόν πάντα σε διαφορά φάσης από τις εξελίξεις.
Σήμερα, η Ε.Ε. πήρε σημαντικές αποφάσεις για την Ελλάδα και συνολικά για την Ευρωζώνη.
Στην κρισιμότερη καμπή της πορείας μας των τελευταίων μηνών, στην πιο κρίσιμη στροφή των διαπραγματεύσεων, στη σημερινή Σύνοδο, καθορίσαμε εξαρχής, με ξεκάθαρο τρόπο, τις διαπραγματευτικές μας αρχές. Ποιες είναι αυτές:
- Μακροχρόνια βιωσιμότητα του χρέους, με βελτίωση των όρων εξυπηρέτησής του.
- Ελάφρυνση του βάρους για την ελληνική οικογένεια.
- Απρόσκοπτη κάλυψη των δανειακών αναγκών μας και για τα επόμενα χρόνια.
- Και φυσικά, μια ισχυρή ώθηση στην ανάπτυξη, την αναθέρμανση της πραγματικής οικονομίας – μιας βιώσιμη όμως οικονομίας – και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Με βάση τις αρχές μας, διεκδικήσαμε χρονική επιμήκυνση του χρέους της χώρας μας, μείωση επιτοκίων και σημαντική βελτίωση των όρων εξυπηρέτησής του.
Ξεκαθάρισα από την πρώτη στιγμή ότι εμείς, οι Έλληνες, παρά τα προβλήματα και τις αδυναμίες, κάνουμε τη δουλειά μας. Βάζουμε τάξη στο σπίτι μας. Κάνουμε πρωτόγνωρες θυσίες. Και δεν μπορεί αυτή η προσπάθεια, αυτές οι θυσίες να υποθηκεύονται άλλο από τις επιθέσεις της αγοράς, την έλλειψη ασφάλειας και σιγουριάς ευρύτερα, ή την αναποφασιστικότητα σε επίπεδο Ευρώπης.
Ζήτησα λύση τώρα. Διεκδίκησα το απλό, το δικαίωμα του Έλληνα και της Ελληνίδας στην ελπίδα, το δικαίωμα να αλλάξουμε τη χώρα, μέσα σε ένα κλίμα σιγουριάς και ασφάλειας. Λύση βέβαια συνολική και αποτελεσματική, που να ικανοποιεί απολύτως τα συμφέροντα της πατρίδας.
Η διαπραγμάτευση ήταν σκληρή. Μία απλή σύγκριση του αρχικού με το τελικό κείμενο, το αποδεικνύει. Η διαπραγμάτευση δεν ήταν μόνο σήμερα, όμως, ήταν εδώ και πολλές ημέρες, με πολλές επαφές, συναντήσεις και διαπραγματεύσεις.
Για παράδειγμα, οι εγγυήσεις για τις τράπεζες στο τελικό κείμενο, η περίοδος χάριτος για 10 χρόνια και η επέκταση της αποπληρωμής του δανείου, από 15 μέχρι και σε 30 χρόνια, ήταν σημαντικά.
Οι σημερινές αποφάσεις εγγυώνται τη βιώσιμη πορεία της χώρας. Εγγυώνται τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Εγγυώνται τη μείωση των βαρών εξυπηρέτησής του. Την κάλυψη των δανειακών μας αναγκών. Και τέλος, εγγυώνται ένα αναπτυξιακό πακέτο για την Ελλάδα, ένα – όπως ειπώθηκε – ευρωπαϊκό «Marshall plan».
Τι πετύχαμε σήμερα, πιο συγκεκριμένα:
1. Διασφαλίζεται η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους και διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για την πλήρη απόδοση του προγράμματος σταθερότητας της ελληνικής οικονομίας.
2. Τίθεται σε εφαρμογή ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα υποστήριξης της ελληνικής πραγματικής οικονομίας, με στόχο την όσο γίνεται ταχύτερη επάνοδο σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και, όπως είπα, της βιώσιμης ανάπτυξης, που θα βασίζεται στις πραγματικές μας δυνατότητες και στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Αυτό ενισχύει ακόμα περισσότερο και τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους, ως ποσοστό του ΑΕΠ.
3. Διασφαλίζονται μέχρι και το 2020 οι δανειακές ανάγκες της χώρας.
4. Επιτυγχάνεται ο διπλασιασμός της μέσης διάρκειας του συνόλου του ελληνικού δημοσίου χρέους.
5. Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα περαιτέρω επιμήκυνσης του αρχικού δανείου, του κομματιού που έχει ήδη εκταμιευτεί των 110 δις, αλλά και αυτού που έχει ήδη επιμηκυνθεί με τις αποφάσεις του Μαρτίου του 2011.
6. Το μέσο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους για τα επόμενα 40 χρόνια σταθεροποιείται σε επίπεδα κατώτερα του 5%, δηλαδή σε επίπεδα πολύ ευνοϊκότερα από αυτά που ισχύουν στην αγορά.
7. Εισάγεται μηχανισμός επαναγοράς του δημοσίου χρέους στη δευτερογενή αγορά, μέσω του μηχανισμού EFSF, κάτι το οποίο είχαμε διεκδικήσει εδώ και αρκετούς μήνες. Πετύχαμε αυτή την πολύ σημαντική αλλαγή, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για άλλες χώρες, και κατάκτηση, θα έλεγα, για την Ευρώπη.
Αυτό, σε συνδυασμό με την ανταλλαγή υπαρχόντων ομολόγων, υπό το άρτιο με νέα τριακονταετή, διασφαλίζει ήδη τη μείωση του ελληνικού δημοσίου χρέους κατά 26,1 δις ευρώ, που είναι 12% του ΑΕΠ. Αυτός ο μηχανισμός επαναγοράς είναι ανοιχτός και σε άλλα κεφάλαια, που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για επαναγορά χρέους.

Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, του PSI, στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους, γίνεται με τρόπο απολύτως ασφαλή για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Διασφαλίζεται πλήρως η παροχή ρευστότητας στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την ελληνική οικονομία, με απόφαση που θα λάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και με εγγύηση του μηχανισμού αυτού, του EFSF, στο μεταβατικό διάστημα.
Ενδυναμώνονται κεφαλαιακά οι ελληνικές τράπεζες. Συνεπώς, το λεγόμενο «PSI», η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα λειτουργεί θετικά για τη σταθερότητα, τη διαφάνεια και, τελικά, τις προοπτικές του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Τα πρώτα κρίσιμα χρόνια, μέχρι το 2016, ελαφρύνεται το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους, καθώς προβλέπεται μειωμένο επιτόκιο. Επιπλέον, προβλέπεται δεκαετής περίοδος χάριτος για το νέο πρόγραμμα στήριξης από τον διεθνή δημόσιο τομέα. Η επίπτωση στην εξέλιξη των ετήσιων προϋπολογισμών θα είναι, ως εκ τούτου, θετική.
Ένα παράδειγμα να σας δώσω. Υπάρχουν αρκετοί υπολογισμοί που πρέπει να γίνουν. Τα επόμενα τρία χρόνια, θα δανειστούμε 109 δις, με 3% πιο φθηνά επιτόκια και 2% για τα τρία πρώτα χρόνια. Δηλαδή, ένα 3% σημαίνει ότι θα πληρώνουμε περίπου 3 δισεκατομμύρια λιγότερα το χρόνο.
Άρα, λοιπόν, μπροστά μας έχουμε ένα καθαρό πεδίο, ένα ασφαλές πεδίο. Όσα και να πετύχουμε, όμως, ό,τι και να καταφέρουμε, όλα θα πάνε στράφι, αν εμείς δεν συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια που κάνουμε, για τις μεγάλες αλλαγές, τις ριζικές αλλαγές στη χώρα μας. Αλλαγή στην οικονομία, στο κράτος, στο παραγωγικό μοντέλο, σε νοοτροπίες δεκαετιών, παντού.
Η Ελλάδα θα αλλάξει. Μέσα από διάλογο, αλλά θα αλλάξει. Ριζικά και αποφασιστικά. Είναι ο μόνος τρόπος, για να μην ζήσουν ξανά τα παιδιά μας την θανάσιμη απειλή του χρέους, τις επόμενες δεκαετίες. Είναι ο μόνος τρόπος, για να αποκαταστήσουμε τις όποιες αδικίες δημιούργησε το επείγον των αποφάσεών μας, αλλά είναι και ο μόνος τρόπος, για να οικοδομήσουμε μία Ελλάδα και δίκαιη και βιώσιμη, με ελπίδα και προοπτική, που σέβεται τους πολίτες της.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Με βάση τα όσα ανακοινώθηκαν σήμερα κ. Πρόεδρε, πότε προβλέπετε να μπει η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης και να γυρίσει και πάλι στις αγορές; Και τι σημαίνει το νέο πρόγραμμα στήριξης για την πραγματική οικονομία, τι σημαίνει για τον Έλληνα εργαζόμενο;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ’ όλα, δημιουργεί σιγουριά και ασφάλεια. Σιγουριά και ασφάλεια για τη χώρα μας και, βεβαίως, και για τον επενδυτή. Διότι όπως καταλαβαίνετε, η έλλειψη σιγουριάς και ασφάλειας, παρότι υπήρχαν πολλοί και υπάρχουν πολλοί που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην Ελλάδα, όχι μόνο ξένοι, αλλά και οι ίδιοι οι Έλληνες, όλο αυτό το κλίμα δεν βοηθούσε σε αυτή την επενδυτική προσπάθεια και άρα και στην ανάπτυξη.
Το δεύτερο είναι ότι δημιουργεί ένα αίσθημα μεγαλύτερης σιγουριάς και στον Έλληνα πολίτη, ότι μπορούμε να κάνουμε τις αλλαγές μέσα σε ένα κλίμα ομαλής προόδου, ώστε να μπορέσουμε να διασφαλίσουμε μια βιώσιμη οικονομία.
Προβλέπουμε λοιπόν, και μέσα από το πρόγραμμα της επιτάχυνσης και της απορρόφησης των κονδυλίων, και ένα μεγάλο πρόγραμμα, που θα στηρίξει την εργασία με προγράμματα από τα κοινοτικά κονδύλια, αλλά και θα μοχλεύσει, αν θέλετε, θα κινητοποιήσει και ιδιωτικά κεφάλαια, μέσα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και άλλους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και σε διμερές επίπεδο, με ιδιωτικές εταιρείες κρατών-μελών, που ενδιαφέρονται πράγματι να επενδύσουν στη χώρα μας.
Όλο αυτό βεβαίως είναι ένα σχέδιο, το οποίο εντάσσεται στις προτεραιότητές μας και θα έχει, ελπίζουμε, το συντομότερο και θετικά αποτελέσματα. Νομίζω όμως ότι είναι μια πολύ καλή βάση, πάνω στην οποία μπορούμε πια να δημιουργήσουμε την αίσθηση σιγουριάς για την αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μας μιλήσατε με αριθμούς. Ο Έλληνας φορολογούμενος που μας παρακολουθεί, λίγα πράγματα καταλαβαίνει. Θα ήθελα να μου πείτε εσείς απόψε, τι λέτε στους Έλληνες φορολογούμενους γι’ αυτά που αποφασίστηκαν.
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Είναι σίγουρο ότι είναι μια μεγάλη ανάσα σιγουριάς και ασφάλειας, αλλά και παράλληλα η άρση ενός σημαντικού βάρους του χρέους, που όχι μόνο θα δημιουργήσει ένα κλίμα, αλλά θα έχει και συγκεκριμένες επιπτώσεις στους δικούς μας προϋπολογισμούς.
Βεβαίως, αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα. Δεν είναι το μόνο βήμα. Ξέρουμε πολύ καλά ότι είμαστε σε μια φάση όπου συζητάμε το φορολογικό σύστημα. Ο Υπουργός Οικονομικών και Αντιπρόεδρος, ο κ. Βενιζέλος, έχει ήδη συζητήσει και με τα άλλα κόμματα, και στη Βουλή, για να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο ακόμα πιο λιτού, πιο απλού και αποτελεσματικού φορολογικού συστήματος, προκειμένου να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε και ένα μεγάλο πρόβλημα αδικίας στη χώρα μας, που είναι βεβαίως η φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή, οι μηχανισμοί οι οποίοι πρέπει να λειτουργήσουν, αλλά και η συνείδηση που πρέπει να διαμορφωθεί. Γιατί αν το αντιμετωπίσουμε αυτό πραγματικά και σωστά, είναι σίγουρο ότι θα υπάρξει τεράστια ελάφρυνση στον Έλληνα φορολογούμενο, αλλά και τεράστια απόδοση για το ελληνικό κράτος, ώστε να μπορεί να επενδύσει εκεί όπου πρέπει, να επενδύσει στην ανάπτυξη, στη βιώσιμη ανάπτυξη και βεβαίως σε τομείς όπως είναι η παιδεία, η υγεία και η κοινωνική πρόνοια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θέλω να σας ρωτήσω, όλο το προηγούμενο διάστημα έγινε μια πολύ μεγάλη συζήτηση, ότι η συμμετοχή των ιδιωτών θα προκαλέσει αυτό που λέγαμε «selective default» και θέλω να σας ρωτήσω πώς διασφαλίζεται αυτό τώρα; Γιατί βλέπω εδώ τουλάχιστον, στο κείμενο, ότι η εμπλοκή των ιδιωτών θα φτάσει μέχρι το 2018 – 2019, γύρω στα 120 δισεκατομμύρια. Πώς διασφαλίζεται λοιπόν ότι δεν θα υπάρχουν αναταράξεις;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ’ όλα, όπως ξέρετε, η συμμετοχή των ιδιωτών είναι πολύ μεγάλη, όπως είπατε κι εσείς, αλλά είναι και εθελοντική. Αυτή η συμμετοχή των ιδιωτών, όμως, δίνει και μια ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία ουσιαστικά, εξυγιαίνοντας και βοηθώντας ώστε να ελαφρυνθεί το βάρος του ελληνικού χρέους.
Το πώς αυτό θα αξιολογηθεί είναι δευτερεύον ζήτημα, όταν έχει εγγυηθεί ρητώς η ηγεσία της Ευρωζώνης, μαζί με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το φορέα του EFSF, του μηχανισμού, όλες τις ανάγκες που έχει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μπορείτε να μας βεβαιώσετε ότι αυτό θα είναι το τελευταίο πακέτο ενίσχυσης για την Ελλάδα; Και επίσης, πόσο μεγάλη θα είναι η απαλλαγή και η ελάφρυνση για την Ελλάδα;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Εγώ νομίζω ότι πρόκειται για ένα σημαντικό πακέτο ενίσχυσης. Και είχα πει αρχικά ότι ελπίζω ή μάλλον ήλπιζα, ότι δεν επρόκειτο να χρειαστούμε ένα δεύτερο πακέτο ενίσχυσης, αλλά στην προκειμένη περίπτωση, δεν αφορά μόνο την Ελλάδα.
Πρόκειται για μια ουσιαστική τομή, μια θεσμική τομή, με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Διάσωσης, που διευρύνει τις δυνατότητες να αντιμετωπίσουμε την κρίση και, κυρίως, με παρέμβαση στη δευτερογενή αγορά για επαναγορά των ομολόγων. Έχουμε στη διάθεσή μας νέα εργαλεία, τα οποία πιστεύω ότι θα μας δώσουν τη δυνατότητα να λύσουμε τα συστηματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη.
Ξέρετε, αυτά τα προβλήματα που απειλούν τη βιωσιμότητα της Ευρωζώνης θα μας δώσουν τη δυνατότητα και για περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Και πλέον, επαναλαμβάνω, έχουμε τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις συστημικές κρίσεις. Και τα εργαλεία αυτά καθιστούν πλέον το ελληνικό χρέος πιο βιώσιμο, αλλά οπωσδήποτε θα πρέπει να συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε τις μεταρρυθμίσεις, για να αναπτύξουμε τις δυνατότητες που διαθέτουμε ως χώρα. Και πιστεύω ότι αυτή είναι μια πολύ καλή αφετηρία για μια επιτυχημένη πορεία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θέλω να σας ρωτήσω, επειδή ακούσαμε πάρα πολλά για το παρασκήνιο αυτής της Συνόδου, αν κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης υπήρξαν χώρες, οι οποίες να επέμειναν με το δικό τους τρόπο σε αυτό που λέγαμε «εμπράγματες εγγυήσεις». Εμείς ακούσαμε για παράδειγμα την Ολλανδία και την Φινλανδία. Αν επέμειναν μέχρι τέλους ή, αυτό που είπατε και εσείς, αν στο αρχικό κείμενο υπήρχαν κάποια πράγματα, που δεν υπήρχαν στο τελικό. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Η αλήθεια είναι ότι, βασικά, δύο χώρες έχουν επιμείνει σε κάποιας μορφής εγγυήσεων. Υπάρχει αναφορά πάνω στο θέμα αυτό, χωρίς όμως να αναφέρεται σε συγκεκριμένες λύσεις, τις οποίες δεν έχουμε βρει. Και βεβαίως, εμείς έχουμε πει ακριβώς το πλαίσιο, μέσα στο οποίο μπορούμε να κινηθούμε.
Έχουμε δηλαδή ορίσει τα συγκεκριμένα όρια, μέσα στα οποία η Ελλάδα μπορεί να κινηθεί. Και πιστεύω ότι, μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια, τα οποία εμείς έχουμε ορίσει, μπορούμε να βρούμε μια λύση, η οποία πραγματικά προστατεύει τα δικά μας συμφέροντα και, θα έλεγα, δεν θίγει καν την αξιοπρέπεια της Ελλάδας. Αυτό είναι βασικό στοιχείο. Ήταν από τα βασικά στοιχεία που έθεσα και σήμερα με απόλυτο τρόπο στο τραπέζι και πιστεύω ότι αυτό θα μπορεί να διευθετηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θέλω να επιμείνω λίγο στο τραπεζικό σύστημα, καθότι το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει δεχθεί πάρα πολύ μεγάλη πίεση. Και θέλω να σας ρωτήσω, αν μπορείτε να διασφαλίσετε στον Έλληνα πολίτη, ότι οι καταθέσεις του είναι ασφαλείς, στην ελληνική επιχείρηση ότι μπορεί να παίρνει δάνεια, αν και τώρα είναι κομμένα. Τέλος πάντων, αν θα μπορέσει να λειτουργεί εύρυθμα το τραπεζικό σύστημα, μέσα σ’ αυτό το νέο πεδίο.
Θέλω επίσης να σας ρωτήσω, αν σας προβληματίζει το γεγονός ότι η χώρα υπάρχει πιθανότητα να αξιολογηθεί ως «selective default», κι αν όλο αυτό το πακέτο, το οποίο μας ανακοινώσατε σήμερα, έχει στο βάθος και νέα μέτρα για τους Έλληνες φορολογούμενους.
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Όχι νέα μέτρα, βεβαίως, με την προϋπόθεση ότι εμείς είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε αυτά τα οποία έχουμε στο πρόγραμμά μας και τα εφαρμόσουμε σωστά. Να κάνουμε τις αλλαγές και, όπως έχω πει και παλαιότερα και εδώ, όσο πιο γρήγορα και όσο πιο αποτελεσματικά, όχι μόνο δεν θα έχουμε νέα μέτρα, αλλά τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η ελάφρυνση σε ό,τι αφορά το υπάρχον πρόγραμμα.
Θέλω να διαβεβαιώσω ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα – και δεν είναι διαβεβαίωση δική μου, είναι η διαβεβαίωση πια όλων, και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – είναι απολύτως προστατευμένο και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Μάλιστα, θα έλεγα ότι ουσιαστικά εξυγιαίνεται το τραπεζικό σύστημα.
Θα ήθελα, όμως, επειδή και ο κ. Βενιζέλος είχε και έχει συνεχή επαφή με τους τραπεζίτες και το τραπεζικό σύστημα και τις τελευταίες ημέρες, να σας πει και αυτός δυο λόγια, για να επιβεβαιώσει και αυτά.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Όπως ξέρετε, πριν από λίγες ημέρες, ανακοινώθηκαν τα «stress test», οι πανευρωπαϊκές δοκιμασίες αντοχής του τραπεζικού συστήματος, υπό ακραίες συνθήκες. Και οι επιδόσεις των ελληνικών τραπεζών, των έξι μεγαλύτερων που καλύπτουν το 90% και πλέον του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, ήταν ικανοποιητικές. Αυτό έστειλε ήδη ένα πρώτο, πολύ θετικό μήνυμα και στους Έλληνες πολίτες, και στους καταθέτες, και στις διεθνείς αγορές.
Σήμερα, με τις αποφάσεις που έλαβε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με τη σύνθεση της Ευρωζώνης, έχουμε μία ακόμα μεγαλύτερη θωράκιση των ελληνικών τραπεζών. Διασφαλίζεται πλήρως η ρευστότητά τους, καλύπτονται πλήρως οι χρηματοδοτικές τους ανάγκες και αυτό είναι μια αποστομωτική και πλήρης απάντηση σε όλους εκείνους, που είχαν επενδύσει σε μια αξιολόγηση που θα δημιουργούσε προβλήματα για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Η ίδια η Ευρωζώνη και η ίδια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το σύστημα που περιλαμβάνει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις κεντρικές τράπεζες των κρατών–μελών, σε συνεργασία με τον EFSF, τον μηχανισμό χρηματοοικονομικής σταθερότητας της Ευρωζώνης, δίνουν πλήρη κάλυψη, πλήρη απάντηση. Και η απάντηση αυτή, η οποία είναι προκαταβολική και απόλυτη, νομίζω ότι στέλνει ένα πάρα πολύ καθαρό μήνυμα στις αγορές.
Δεύτερον, όπως είπε και ο Πρωθυπουργός, έχουμε μία εξυγίανση, μία περαιτέρω ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και αυτό είναι ένα πάρα πολύ καλό μήνυμα για τον Έλληνα καταθέτη, για τη σιγουριά του, και είναι και ένα πάρα πολύ καλό μήνυμα για τον ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο, για την ελληνική πραγματική οικονομία, γιατί η ρευστότητα και η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος μετατρέπεται σε σταθερότητα και ρευστότητα της ελληνικής πραγματικής οικονομίας.
Εμείς, άλλωστε, θέλαμε αυτές τις αποφάσεις, σαν τις σημερινές, για να βάλουμε πάτο στο βαρέλι, γιατί η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους και η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, μαζί με τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος, μας επιτρέπουν να κατακτήσουμε τους στόχους μας και να εφαρμόσουμε με αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα το πρόγραμμά μας.
Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί ο Έλληνας πολίτης θέλει να ξέρει ότι οι θυσίες στις οποίες υποβάλλεται και τις οποίες αναγνωρίζουν και σέβονται οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη σημερινή απόφαση, είναι θυσίες που έχουν αρχή, μέση και τέλος και πιάνουν τόπο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σχετικά με την ερώτηση που έκανε ο συνάδελφος για επιλεκτική χρεοκοπία, ήθελα να σας ρωτήσω, με τη σημερινή απόφαση, μήπως οι αγορές θα θεωρούν ότι η Ελλάδα τώρα θα έχει αυτή την επιλεκτική χρεοκοπία;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Όπως έχω πει, εμείς πήραμε αποφάσεις που βοηθούν τη βιωσιμότητα του χρέους, ελαφρύνουν την Ελλάδα, το βάρος της Ελλάδας, και δημιουργούν νέες προοπτικές.
Πώς οι πράξεις αυτές αξιολογούνται από τους οίκους αξιολόγησης, αυτό είπα είναι δευτερεύον, με την έννοια ότι όλα τα μέτρα έχουν ληφθεί για να στηριχθεί η Ελλάδα από τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, βεβαίως, και το τραπεζικό σύστημα.
Άρα, λοιπόν, στην πράξη, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, έχουμε έρθει πολλές φορές σε τέτοιες Συνόδους Κορυφής και πάντα η απόφαση η οποία βγαίνει φαίνεται πως είναι η τελευταία, η καθοριστική, αυτή η οποία βάζει τα πράγματα στη θέση τους. Εν πάση περιπτώσει, έχει γίνει αρκετές φορές αυτό.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση και για να φύγουμε λίγο από το ελληνικό, να πάμε λίγο στο ευρωπαϊκό της όλης υπόθεσης, θεωρείτε ότι αυτή η ελληνική ιστορία, αυτό το ελληνικό πρόγραμμα θα μπορούσε να γίνει πιλότος και για άλλες χώρες, να λύσει το πρόβλημα άπαξ και δια παντός; Ή θα χρειαστεί οι Ευρωπαίοι να πάρουν και άλλες, πιο σοβαρές, πιο θαρραλέες αποφάσεις; Δηλαδή, περιμένετε ότι θα έχει ωριμάσει ο χρόνος για ευρωομόλογα, μήπως τον Οκτώβριο;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Κοιτάξτε, το θέμα των ευρωομολόγων, το έχουμε θέσει εδώ και πολλούς μήνες, θα έλεγα μάλιστα από το 2009 και μετά. Δηλαδή, από τις πρώτες συναντήσεις, το είχα θέσει ως μια βασική παράμετρο για την ενοποίηση της Ευρώπης.
Εγώ πιστεύω ότι έχουμε κάνει ήδη πολύ σημαντικά βήματα στην εμβάθυνση των ευρωπαϊκών θεσμών, στην ενοποίηση της Ευρώπης, με αυτές τις αποφάσεις των τελευταίων μηνών, όπως βεβαίως και με τη σημερινή απόφαση, που δίνει σημαντικότατα εργαλεία. Δεν έχουμε φτάσει στο ευρωομόλογο, αλλά πιθανόν να μπορεί να πει κανείς ότι είμαστε κοντά. Γίνονται συζητήσεις γι’ αυτό. Πιστεύω ότι ναι, πράγματι, θα πρέπει οριστικά στο μέλλον να είναι το ευρωομόλογο η λύση.
Και όπως πολύ σωστά είπατε και εσείς, πολλές φορές έχουμε έρθει στις Βρυξέλλες, πολλές φορές έχουμε βρεθεί εδώ. Και σήμερα, είπα ότι εγώ θέλω αυτή να είναι η συνάντηση, όπου θα μπορέσει πια με ηρεμία η Ελλάδα να κινείται από εδώ και πέρα. Και όχι μόνον η Ελλάδα, αλλά ολόκληρη η Ευρωζώνη. Πιστεύω ότι, αυτή τη στιγμή, έχουμε βάλει πάρα πολλά εργαλεία και όπλα στο τραπέζι, για να μπορέσουμε να έχουμε όλες τις δυνατότητες να αξιοποιήσουμε τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και απέναντι στους όποιους φόβους έχει η αγορά, δίνοντας προοπτική και στην Ελλάδα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, όπως θα γνωρίζετε, υπήρχε μια πολύ αντιφατική συζήτηση στη Γερμανία, ως προς την ενίσχυση για την Ελλάδα. Τώρα, ποιο μήνυμα στέλνετε στους Γερμανούς φορολογούμενους, κ. Πρόεδρε;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ο Γερμανός φορολογούμενος πιστεύω ότι, σήμερα, μπορεί να θεωρεί ότι επενδύει σε μία καινούργια Ελλάδα, σε μία Ελλάδα που αλλάζει. Και πιστεύω ότι η επένδυση αυτή θα πιάσει τόπο. Πιστεύω ότι αναγνωρίσαμε και εμείς – πρώτοι εμείς άλλωστε – ότι πρέπει να αλλάξουμε και δρομολογήσαμε αυτές τις μεταρρυθμίσεις, για να καταστήσουμε την οικονομία μας βιώσιμη.
Και τονίζω ότι πρόκειται για δάνεια. Θα αποπληρώσουμε αυτά τα δάνεια στο ακέραιο και θα καταστήσουμε την ελληνική οικονομία βιώσιμη. Και αυτό σημαίνει επίσης και μια πιο βιώσιμη ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς και μεγαλύτερη σταθερότητα.
Μην ξεχνάμε, το ξέρετε, ότι η Ελλάδα, παρ’ όλες τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει, βρίσκεται σε μια περιοχή, στην οποία αποτελεί έναν πόλο σταθερότητας. Δείτε τι γίνεται στα Βαλκάνια, στις γειτονικές χώρες, στην Αφρική, στην Τουρκία. Νομίζω ότι η Ελλάδα είναι σημαντικός παίκτης στην ευρύτερη περιοχή και, όπως καταλαβαίνετε, η επιτυχία του ελληνικού εγχειρήματος θα είναι ένα μοντέλο προς μίμηση για όλες αυτές τις χώρες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, με βάση και μια προηγούμενη απάντηση που δώσατε περί νέων μέτρων, που είπατε «όχι», θέλω να ρωτήσω καθαρά: το Μεσοπρόθεσμο, έτσι όπως ψηφίστηκε από τη Βουλή, θα είναι το τελευταίο πακέτο επώδυνων αποφάσεων;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ελπίζω όχι μόνο επώδυνων, αλλά και θετικών μεγάλων αλλαγών, που ζητά ο Ελληνικός λαός. Ο Ελληνικός λαός ζητά μεγάλες αλλαγές, διότι μπορώ να σας πω ότι η αίσθησή μου είναι ότι, παρά τις δυσκολίες και παρά τον πόνο που αισθάνεται, και όλοι μας συμμεριζόμαστε και κατανοούμε και αφουγκραζόμαστε, βαθύτερα όλοι μας – το πιστεύω – θέλουμε μια διαφορετική Ελλάδα. Και αυτήν φτιάχνουμε.
Αυτές είναι οι αλλαγές και αυτή είναι η δυσκολία την οποία περνάμε τώρα, αλλά στο τέλος αυτής της προσπάθειας βρίσκεται μια διαφορετική Ελλάδα. Ήδη, έχουμε κάνει μεγάλες αλλαγές στη χώρα μας. Τα αποτελέσματα αυτών των αλλαγών μπορεί να μην είναι όλα εμφανή ακόμα, αλλά ήδη αυτές οι αλλαγές εμπεδώνονται και ήδη αυτές οι αλλαγές γίνονται μέρος της καθημερινής ζωής. Και όλο και περισσότερο θα εμφανίζονται στη ζωή μας. Αυτός είναι και ο στόχος μας: παρά το πολιτικό κόστος, παρά τις δυσκολίες, να μπορέσουμε να παραδώσουμε μια διαφορετική Ελλάδα στον Ελληνικό λαό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε πρόεδρε, θα ήθελα να σας θέσω ένα πολύ απλό ερώτημα. Ποιο ήταν το ποσό του χρέους πριν από τη σημερινή συνάντηση; Και επειδή υπάρχει και αυτή η περίπτωση της επαναγοράς των ομολόγων, καθώς και άλλα μέτρα, θεωρείτε με άλλα λόγια ότι το χρέος της Ελλάδας έχει μειωθεί; Εάν ναι, κατά πόσο μειώθηκε το χρέος της Ελλάδας;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Θα ήθελα να πω κατ΄ αρχήν, όπως θα ακούσατε, ότι έχουμε τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών και πιστεύουμε ότι η μείωση του χρέους διαμορφώνεται στα 26 δις ή 12% του ΑΕΠ. Πέρα από αυτά τα στατιστικά στοιχεία, όμως, η εξυπηρέτηση του χρέους, η αποπληρωμή του χρέους, η επιμήκυνση της αποπληρωμής του χρέους, όλα αυτά καθιστούν το χρέος πιο διαχειρίσιμο και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, για να έχουμε ενδεχομένως μια γρήγορη επιστροφή στις χρηματαγορές και να δυναμώσουμε την οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρωθυπουργέ, πώς σκοπεύετε να αξιοποιήσετε το σημερινό αποτέλεσμα, για να αλλάξει η ψυχολογία του Ελληνικού λαού;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Θεωρώ ότι, βήμα – βήμα, με τις προσπάθειες που κάνουμε, θα πρέπει να υπάρξει η αίσθηση της ελπίδας. Πιστεύουμε όμως ότι, πρώτα απ’ όλα, αυτό το μήνυμα είναι ένα μήνυμα πολύ μεγαλύτερης σιγουριάς, ότι είμαστε σε ένα περιβάλλον ασφάλειας, προστατευμένοι, για να μπορούμε να κάνουμε τις αλλαγές.
Δεύτερον, θέλω να πω ότι αυτά τα οποία πετύχαμε, δεν ήταν εύκολα. Τα πετύχαμε με κόπο, με θυσίες, αλλά πετύχαμε, όμως, και πετυχαίνουμε πράγματα. Το λέω αυτό, γιατί ίσως αυτό το οποίο θεωρώ πιο σημαντικό απ’ όλα, είναι το να πιστέψουμε στην Ελλάδα, να πιστέψουμε στον Έλληνα και στην Ελληνίδα, να πιστέψουμε στους εαυτούς μας. Να ξεφύγουμε απ’ αυτό το αυτομαστίγωμα.
Ναι, υπάρχουν προβλήματα, τα ξέρουμε. Και το γεγονός ότι τα ξέρουμε, δείχνει ότι είμαστε έτοιμοι να τα λύσουμε. Όχι μόνο τα ξέρουμε, αλλά τα λέμε μεγαλοφώνως και κάνουμε κάθε τι, για να μπορούν να γίνουν οι αλλαγές. Χρειάζεται όλοι να βοηθήσουμε. Εάν απλώς μείνουμε είτε στο αυτομαστίγωμα, είτε στο παράπονο, είτε στη διαμαρτυρία, κατανοητό μεν, δεν θα πάμε όμως μπροστά.
Έχουμε δυνατότητες, ας αξιοποιήσουμε λοιπόν αυτή τη δημιουργική και φιλότιμη δύναμη που έχει μέσα του ο Έλληνας και η Ελληνίδα, για να μπορέσουμε να αλλάξουμε τη χώρα. Και αν το κάνουμε αυτό, θα δούμε τα αποτελέσματα πολύ πιο γρήγορα και θα δείξουμε σε όλο τον κόσμο, που βάζει ερωτηματικά για την Ελλάδα, τι μπορούμε να κάνουμε. Και πιστεύω πράγματι ότι αυτό θα το αποδείξουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρωθυπουργέ, πιστεύετε ότι μέσα απ’ αυτή την κρίση είχαμε μια διαίρεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με εθνικισμούς, με λεγόμενες «εθνικές ευαισθησίες», η μία χώρα να κατηγορεί την άλλη, ειδικά αν δει κανείς τους τίτλους στις εφημερίδες; Πιστεύετε ότι αυτή η κρίση μπορεί να λειτουργήσει σαν καταλύτης, για να μας οδηγήσει σε μια πιο ενωμένη, πιο ολοκληρωμένη Ευρώπη και όχι σε μια επιστροφή στους εθνικισμούς;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Νομίζω ότι είναι μια πολύ εύστοχη ερώτηση, γιατί πιστεύω ότι τους τελευταίους 20 μήνες, πράγματι, είχαμε αυτή την πιο εθνικιστική, την πιο εσωστρεφή πολιτική, που διαμορφώθηκε σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη.
Όπως καταλαβαίνετε, πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας. Πρέπει να λειτουργούμε συλλογικά. Άλλωστε, η Ευρώπη βασικά έτσι πρέπει να λειτουργεί, συλλογικά, να ενώσει τις δυνάμεις της. Και έτσι ξεκίνησε το όλο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Ξέρετε, η Ευρώπη ξεκίνησε για να μην επαναληφθεί το μακελειό ενός νέου ευρωπαϊκού ή παγκόσμιου πολέμου.
Τώρα, φυσικά, τα προβλήματα έχουν αλλάξει. Έχουμε νέες προκλήσεις: η οικονομική κρίση, η χρηματοπιστωτική κρίση, οι κλιματικές αλλαγές. Πράγματι, οι προκλήσεις είναι εδώ και θα πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις μαζί, συλλογικά.
Και εγώ νομίζω ότι, πραγματικά, η Ευρώπη έχει την ικανότητα και τη δυνατότητα να λειτουργήσει σαν μοντέλο για τον υπόλοιπο κόσμο. Και πραγματικά, το ελπίζω. Ελπίζω ότι το πνεύμα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης που δείξαμε σήμερα, αποτελεί ένα μήνυμα ότι πλέον η Ευρώπη στρέφεται προς αυτή την κατεύθυνση. Και ελπίζω να ξεπεράσουμε τους εθνικούς εγωισμούς, να ξεπεράσουμε αυτά τα ευρωπαϊκά στερεότυπα, που δεν βοηθούν άλλωστε στην επίλυση των προβλημάτων.
Είμαστε όλοι Ευρωπαίοι. Είμαστε Έλληνες, Γερμανοί, Πολωνοί, Ισπανοί, είναι γεγονός, δεν ξεχνάμε την εθνική μας ταυτότητα, αλλά ανήκουμε σε μία μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια και, εφόσον υπάρχει συνεργασία, πιστεύω ότι θα ξεπεράσουμε όλα τα προβλήματα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αναφερθήκατε σε μία μεταβατική περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα λαμβάνει εγγυήσεις από τον μόνιμο ευρω-μηχανισμό. Πόση θα είναι αυτή η περίοδος; Έχετε κάποια εικόνα;
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Αν υπάρξει αυτή η περίοδος, θα είναι κατά πάσα πιθανότητα μια μικρή, ίσως και πολύ μικρή περίοδος, αλλά σημασία έχει ότι έχει ληφθεί μία απόφαση, η οποία είναι πάρα πολύ καθαρή και η οποία, από μόνη της, μπορεί να αποτρέψει οποιοδήποτε ζήτημα. Δηλαδή, μπορεί να ξεπεραστεί και η ερώτησή σας.
Έχει σημασία να ερμηνεύσουμε σωστά το μήνυμα που έστειλε σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωζώνη, στις αγορές. Έστειλε ένα αίτημα για παγκόσμια οικονομική διακυβέρνηση, για διαφάνεια και έδειξε την αποφασιστικότητά της να προστατεύσει το ευρώ, που δέχεται επίθεση στον πυρήνα του, γιατί όταν δέχονται επίθεση χώρες όπως η Ιταλία, που από μόνη της καλύπτει το 25% του δημοσίου χρέους της Ευρωζώνης, το ζήτημα δεν είναι η περιφέρεια του ευρώ, αλλά το κέντρο, ο πυρήνας του ευρώ. Και η απάντηση αυτή, είναι μία απάντηση η οποία νομίζω ότι θα λειτουργήσει και διδακτικά, με πολλούς τρόπους. Και νομίζω ότι αυτό ήθελαν όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες σήμερα να πουν, συμπεριλαμβανομένης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία μετείχε με τον Πρόεδρό της, τον κ. Τρισέ, στη συζήτηση αυτή.
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Εγώ θέλω απλώς, επειδή αυτή η μάχη ήταν πολύ δύσκολη, να ευχαριστήσω όλους όσοι βοήθησαν. Καταρχήν, να ευχαριστήσω τον κ. Προβόπουλο, το Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, που ήρθε να συμπαρασταθεί και να δείξει με την παρουσία του, την παρουσία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, όπως και ο κ. Ράπανος, ως Πρόεδρος της Ένωσης Τραπεζών. Και βέβαια, όλους τους συνεργάτες μου, τον κ. Ζανιά, τον κ. Χριστοδούλου, τον κ. Γλυνό, την κυρία Ασημακοπούλου, τον κ. Σωτηρόπουλο, συνεργάτες του Γραφείου μου, που βοήθησαν σε αυτή την προσπάθεια. Και οπωσδήποτε, οι Υπουργοί, ο Βαγγέλης Βενιζέλος, η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου και ο Ηλίας Μόσιαλος.
Είχαμε και μία ομάδα, υπό τον κ. Σαχινίδη, με εμπειρογνώμονες και με ξένους, που συνέβαλαν σε συμβουλές και σε προτάσεις, όπως ήταν ο Τζέφρι Σακς, ο Κεμάλ Ντερβίς, ο Τζο Στίγκλιτς, ο Ρίτσαρντ Πάρκερ, ο Λουκάς Παπαδήμας. Όλοι συνέβαλαν ουσιαστικά σε αυτή την προσπάθεια. Τους ευχαριστώ ιδιαίτερα και ευχαριστώ και εσάς για την παρουσία σας.
Δώσαμε τη μάχη για να μπορέσει πράγματι η Ελλάδα να πάει μπροστά, με ηρεμία, σιγουριά και ασφάλεια. Έχουμε μπροστά μας ακόμα δυσκολίες, αλλά τουλάχιστον να μπορέσουμε να τις αντιμετωπίσουμε χωρίς τις επιπρόσθετες δυσκολίες μιας διεθνούς αγοράς, που βλέπει την Ελλάδα με καχυποψία. Πιστεύουμε ότι έχουμε βάλει πια τις βάσεις, για να πάμε μπροστά, με το κεφάλι πάντα ψηλά βεβαίως, αλλά και με τη σιγουριά που χρειάζεται ο Ελληνικός λαός.
Ευχαριστώ πολύ.

Posted by Blogger on 1:04 μ.μ.. Filed under Πολιτική, ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ροή, top . You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0. Feel free to leave a response